یکی از پرسش‌هایی که ذهن بسیاری از مردم را مشغول کرده این است که همه‌گیری کووید-۱۹ چه وقت پایان می‌یابد. واقعیت این است که پاسخ به این پرسش به عوامل زیادی بستگی دارد. با این وجود، به نظر می‌رسد با نگاهی به آمار واکسیناسیون بتوان زمان پایان خطر همه‌گیری را با دقت خوبی تعیین کرد.
بلومبرگ مدتی است به جمع‌آوری و به‌روزرسانی آمار تزریق واکسن کووید-۱۹ در سراسر دنیا می‌پردازد. بر اساس این آمار، تاکنون بیش از ۱۱۹ میلیون دُز واکسن در کشورهای مختلف تزریق شده است.
مقامات حوزه سلامت در ایالات متحده مثل آنتونی فاوچی بر این باورند که برای بازگشت اوضاع به پیش از همه‌گیری باید بین ۷۰ تا ۸۵ درصد از مردم واکسینه شوند. نگاهی به آمار جمع‌آوری شده توسط بلومبرگ نشان می‌دهد سرعت پیشرفت برخی از کشورها در این زمینه بسیار قابل توجه بوده است.
اسرائیل بیشترین نرخ واکسیناسیون نسبت جمعیت را در دنیا به خود اختصاص داده است. این کشور طی دو ماه آینده می‌تواند ۷۵ درصد کل جمعیت خود را واکسینه کند.
ایالات متحده نیز در ابتدای سال ۲۰۲۲ به این مرحله می‌رسد. البته این بازه برای همه ایالت‌ها یکسان نیست.
سرعت واکسیناسیون در کشورهای ثروتمندتر غربی سریع‌تر از سایر کشورهای جهان است. در مجموع با در نظر گرفتن سرعت فعلی واکسیناسیون، هفت سال طول می‌کشد که همه کشورهای دنیا بتوانند جمعیت خود را به شکل موثری واکسینه کنند.
در مدل محاسباتی بلومبرگ، تعداد واکسن‌های تهیه شده توسط کشورها و زمان رسیدن تعداد واکسینه شده‌ها به آستانه ۷۵ درصد نمایش داده می‌شود.
البته با توجه به اینکه هنوز در روزهای نخست واکسیناسیون هستیم، شاید این روند در آینده تغییر کند.
نقشه جهانی زمان پایان همه‌گیری کووید-۱۹ بر اساس سرعت کنونی واکسیناسیون
نرخ واکسیناسیون در کانادا طی چند هفته اخیر نصف شد که دلیلش نیز تاخیر در ارسال محموله واکسن اعلام شده است. با در نظر گرفتن این نرخ واکسیناسیون، ۱۰ سال طول می‌کشد ۷۵ درصد جمعیت کانادا واکسینه شوند. این رقم می‌تواند هشداری جدی به مقامات کانادایی باشد. با این وجود، با توجه به اینکه دولت کانادا با سایر تولیدکنندگان واکسن (به جز فایزر) نیز قرارداد دارد، می‌توان امیدوار بود که این بازه زمانی بسیار کمتر باشد.
با افزایش عرضه واکسن از سوی شرکت‌های مختلف، شاهد سرعت گرفتن روند واکسیناسیون خواهیم بود. برخی از شرکت‌های بزرگ تولید واکسن در هند و مکزیک مدتی پیش شروع به کار برای تولید واکسن کووید-۱۹ کردند. بیش از ۱۰۰ کشور دنیا قراردادهایی برای خرید بیش از ۸/۵ میلیارد دُز واکسن با شرکت‌های مختلف دارند. با این وجود فرآیند واکسیناسیون فقط در یک سوم از کشورها آغاز شده است.
مقاومت در برابر کووید-۱۹ طی چند هفته پس از تزریق آغاز می‌شود. با افزایش تعداد افراد ایمن در برابر ویروس، روند همه‌گیری با مانع روبرو می‌شود و ویروس نمی‌تواند به راحتی به بیمار شدن تعداد زیادی از افراد بیانجامد. این پدیده را در اصطلاح «ایمنی جمعی» می‌نامند.
با این وجود، پژوهشگران درباره جزییات این ایمنی جمعی اختلاف نظر دارند. آیا امکان دستیابی به این وضعیت پیش از واکسینه شدن حداقل ۷۵ درصد مردم وجود دارد؟
واکسن‌هایی که تاکنون به بازار ارائه شده، نیازمند دو بار تزریق هستند. محاسبات بلومبرگ بر فرض تزریق هر دو بار صورت گرفته است و ایمنی ناشی از یک بار تزریق را در نظر نمی‌گیرد. تفکیک میان آمار افرادی که یک یا دو بار واکسن دریافت کرده‌اند نیز کار ساده‌ای نیست.
البته می‌توان امیدوار بود که واکسن‌هایی به بازار بیایند که فقط نیازمند یک بار تزریق برای اثربخشی بالا باشند. واکسنی که شرکت جانسون اند جانسون ارائه کرده ظاهرا در مرحله آزمایشی توانسته با یک بار تزریق به ایمنی افراد تحت آزمایش بیانجامد.
یکی دیگر از مواردی که باید به آن توجه کرد، ایجاد ایمنی طبیعی در بدن است. برخی از کسانی که پس از ابتلا به کووید-۱۹ بهبود یافتند، در برابر این ویروس تا مدتی ایمن می‌شوند. این مساله نیز در محاسبات بلومبرگ در نظر گرفته نمی‌شود. گفتنی است بازه زمانی این نوع ایمنی طبیعی و شدت آن هنوز مشخص نیست. به همین دلیل حتی به افرادی که از این بیماری بهبود یافته‌اند نیز توصیه می‌شود این واکسن را بزنند.
آمار ۶۷ کشور دنیا در این مطالعه بلومبرگ مورد بررسی قرار می‌گیرد. با این وجود، برخی از کشورهایی که هنوز واکسیناسیون را آغاز نکرده و یا اطلاعات کافی در این زمینه منتشر نمی‌کنند در این مطالعه حضور ندارند.
آخرین اطلاعات بلومبرگ درباره واکسیناسیون جهانی علیه کووید-۱۹
منبع: بلومبرگ
