مارک وان در چیس (سرمایهگذارخطرپذیر و فعال بازار رمزارزها) در بهار ۲۰۲۰ تصمیم میگیرد برای دریافت وام مسکن به منظور خرید خانهای جدید اقدام کند. یکی از گزینههایی که پیش روی آقای چیس قرار گرفت، دریافت وام از طریق وثیقه گذاشتن بیتکوینهایش بود!
آقای چیس بنیانگذار شرکت ونکووری فرست بلاک کپیتل (First Block Capital) است. او در نهایت این گزینه جدید را انتخاب نکرد، زیرا بهرهای که به این وام تعلق میگرفت بالا بود. با این وجود، موضوع وامدهی با وثیقه گذاشتن رمزارز برایش موضوع جذابی بود. با توجه به اینکه فرآیند دریافت وام مسکن و نیز بسیاری دیگر از تسهیلات معمولا زمانبر و پیچیده است، دریافت وام با وثیقه رمزارزی میتواند برای بسیاری از افراد جذاب باشد.
پلتفرم آنکرواج فایننسینگ (Anchorage Financing) که در سانفرانسیسکو مستقر است، یکی از مجموعههای فعال در این زمینه است. آقای چیس میگوید فرآیند دریافت وام مسکن او از بانک حدود دو ماه طول کشید، حال آنکه از طریق این پلتفرم طی فقط ۲۴ ساعت میتوان وام دریافت کرد.
الگویی جدید در بازارهای مالی
چند سالی است شاهد شکلگیری پلتفرمهایی برای وامدهی با وثیقه رمزارزی هستیم. در این پلتفرمها، کافی است مقدار مشخصی رمزارز را به عنوان وثیقه قرار دهیم. سپس طی مدت کوتاهی (معمولا یک یا چند روز) مبلغ تعیینشده به عنوان وام به ما داده میشود.
البته بهره وامهایی که این پلتفرمها میدهند معمولا بالاست و گاهی حتی به ۲۰ درصد هم میرسد. با این وجود، مزایایی دارند که نمیتوان از آنها چشمپوشی کرد. برای نمونه، بسیاری از سرمایهگذارانی که حجم زیادی بیتکوین دارند و تمایلی برای فروش آن برای تامین پول مورد نیاز ندارند، میتوانند از این امکان استفاده کنند.
همان طور که افراد از سایر داراییهای خود مثل املاک میتوانند به عنوان وثیقه بانکی برای دریافت وام استفاده کنند، طبیعی است که باید ابزاری مناسب برای بهرهگیری از رمزارزها برای دریافت تسهیلات مالی فراهم شود.
استارتاپهای فعال در زمینه وامدهی رمزارزی
خوشبختانه استارتاپهای کانادایی نیز در این حرکت نقش دارند. چند هفته پیش بود که استارتاپ تورنتویی لدن (Ledn) که یک پلتفرم وامدهی با وثیقه بیتکوین است توانست سرمایهای ۳۰ میلیون دلاری را برای توسعه بیشتر جذب کند.
دو ماه پیش از آن نیز استارتاپ بلاکفای (BlockFi) که یکی از شرکتهای پیشرو در این زمینه به شمار میرود، سرمایهای ۳۵۰ میلیون دلاری را جذب کرد. به این ترتیب، ارزش این شرکت به حدود ۳ میلیارد دلار رسید.
بنیانگذار استارتاپ کانادایی لدن میگوید تعداد قابلتوجهی از کاربران این پلتفرم، حجم زیادی بیتکوین دارند، ولی تمایلی به فروش آن برای خرید خانه یا خودرو ندارند. او میگوید: «از دیدگاه نظام سنتی بانکداری، بسیاری از کسانی که حجم زیادی بیتکوین دارند، افرادی ثروتمند به شمار نمیروند و امتیاز اعتباری پایینی دارند. در واقع، حتی گرفتن یک خط اعتباری ساده برای این افراد از بانکها نیز کاری دشوار است.»
وامدهی با وثیقه رمزارزی از جذابیتهای زیادی برخوردار است. با این وجود باید به این موضوع توجه کرد که این بازار هنوز کوچک است و مسیری طولانی برای رقابت با نظام سنتی بانکداری در پیش دارد. همچنین، بهره بالای این پلتفرمها نیز موضوع دیگری است که آنها را از رقابت جدی با بانکها باز میدارد. در حال حاضر، پلتفرم لدن بهرهای ۹/۵ درصدی را برای وامهای خود دریافت میکند و علاوه بر آن، ۲ درصد نیز کارمزد میگیرد.
از آنجا که قیمت بیتکوین متغیر است، متقاضیان وام باید دو برابر مبلغ وام مورد نظر، بیتکوین به وثیقه بگذارند. برای نمونه، اگر قصد دارید هزار دلار وام بگیرید، قیمت بیتکوینی که وثیقه میگذارید باید بیش دو هزار دلار باشد. بیشتر پلتفرمهای وامدهی این چنینی، یک فرمول مشخص برای محاسبه نسبت وام به وثیقه دارند. در این فرمول، موضوع نوسانات شدید قیمت رمزارزها در نظر گرفته شده است.
در فرمول مورد استفاده در پلتفرم لدن، اگر نسبت وام به وثیقه تا ۸۰ درصد افت کند، بیتکوینهای مشتری به صورت خودکار فروخته میشود تا وام تسویه شود.
نظارت بر پلتفرمهای وامدهی رمزارزی در کانادا
در حال حاضر، پلتفرمهای کانادایی وامدهی با وثیقه بیتکوین تحت نظارت مرکز تراکنشهای مالی و گزارشهای تحلیلی کانادا (FINTRAC) قرار دارند. گفتنی است فینتراک سازمان مسئول در زمینه نظارت بر عملیات مالی و جلوگیری از پولشویی در کانادا به شمار میرود.
در این پلتفرمهای کانادایی همچنین فرآیند احراز هویت مشتری (KYC) نیز صورت میگیرد. در واقع هویت فرد وامگیرنده باید کاملا مشخص باشد. هدف از این فرآیند، جلوگیری از سوءاستفادههای مختلف مالی است.
با این حال، این قوانین و مقررات هیچ تضمینی به وامگیرنده برای از دست ندادن وثیقهاش نمیدهد. در واقع، به دلیل ماهیت خاص رمزارزها، این امکان وجود دارد که داراییهای به وثیقه گذاشتهشده از سوی وامگیرنده هک شود. خلاصه اینکه هیچ مقرراتی برای حفاظت از حقوق وامگیرنده در چنین موقعیتهایی وجود ندارد.
البته این پلتفرمها یک سری شیوهها را برای کاهش چنین ریسکی اجرایی میکنند. بیشتر پلتفرمهای بزرگ وامدهنده رمزارزی، از صندوقهای واسطه دارای امنیت بالا مثل فیدلیتی (Fidelity Digital Assets) بهره میبرند. در این حالت، رمزارزهای وثیقه مشتریان نزد پلتفرم نمیماند، بلکه فیدلیتی از آنها مراقبت میکند. پلتفرم کانادایی لدن نیز از شرکت گلکسی دیجیتال (Galaxy Digital) برای این کار بهره میبرد.
آیندهای پررونق
افزایش تعداد دارندگان بیتکوین در سراسر جهان موجب میشود پلتفرمهای وامدهی رمزارزی، آینده پررونقتری داشته باشند. با وجود اینکه رمزارزها جزو داراییها با ریسک بالا به شمار میروند، ابزارهایی مثل این پلتفرمها به افزایش کاربردهای رمزارزها کمک میکند.
در این میان، برخی از مشاوران مالی پیشنهاد میکنند حداکثر ۱۰ درصد از دارایی بیتکوینتان را برای دریافت چنین وامهایی به وثیقه بگذارید. در غیر این صورت ممکن است در برنامهریزی مالیتان دچار مشکل شده و با ضرر مالی قابلتوجهی روبرو شوید.
برگرفته از گلوب اند میل