تحصیل در کالج و دانشگاه هزینههای زیادی به همراه دارد. به همین دلیل، والدین باید سالها پیش از ورود فرزندشان به دانشگاه به فکر تامین این هزینهها باشند. یک حساب پسانداز تحصیلی (RESP) این امکان را میدهد تا ضمن دریافت کمکهای دولتی، اندوختهای معاف از مالیات داشته باشید.
حساب پسانداز تحصیلی در کانادا چیست؟
این حساب در واقع «حساب پسانداز ثبتشده تحصیلی» (Registered Education Savings Plan) نام دارد. حساب پسانداز تحصیلی به ما برای پسانداز برای تامین هزینه تحصیل فرزندمان کمک میکند. این حساب شباهت زیادی به «حساب پسانداز معاف از مالیات» (TFSA) و «حساب پسانداز بازنشستگی» (RRSP) دارد. همه این حسابها امکان پسانداز معاف از مالیات را فراهم میکنند. این بدان معناست که به عایدی سرمایهتان مالیاتی تعلق نمیگیرد.
وقتی مقداری پول را به حساب پسانداز تحصیلی واریز میکنید، دولت نیز ۲۰ درصد آن مقدار را به حساب مذکور واریز میکند. البته این کمک دولت برای واریزهای صورت گرفته از سوی شما تا سقف ۲۵۰۰ دلار در هر سال است. در مجموع تا سقف ۷۲۰۰ دلار در کل دوره حساب پسانداز تحصیلی از سوی دولت به این حساب واریز میشود. یک محاسبه ساده نشان میدهد که هر سال تا بیش از ۵۰۰ دلار پول به این حساب افزوده میشود. البته به شرطی که تا خودتان تا سقف مقدار واریز سالانه را واریز کرده باشید.
وقتی فرزندتان وارد کالج یا دانشگاه شد، سود این پول و نیز کمکهزینه واریزی دولت را در قالب پرداختهای کمکتحصیلی (EAP) دریافت میکند. این پول همچنین درآمدی مشمول مالیات برای ذینفع (در این مثال، فرزندتان) خواهد بود.
مزایای حساب پسانداز تحصیلی
اصلیترین مزایای حساب پسانداز تحصیلی عبارتند از:
- پاداش مالی از سوی دولت: دولت کانادا تمایل دارد مردم را به سمت پسانداز برای تحصیل فرزندشان سوق دهد. به همین دلیل تا ۲۰ درصد از مبلغ واریزی سالانه از سوی شما به این حساب را به عنوان پاداش به همان حساب واریز میکند. البته این پاداش مالی تا سقف ۲۵۰۰ دلار در هر سال است. در مجموع یک حساب پسانداز تحصیلی میتواند تا ۷۲۰۰ دلار از سوی دولت و سود ناشی از آن آن دریافت کند.
- سرمایهگذاری معاف از مالیات: این حساب نیز همانند حساب پسانداز معاف از مالیات (TFSA) و حساب پسانداز بازنشستگی (RRSP) معاف از مالیات است. به این ترتیب فرصت مییابید بدون پرداخت مالیات، سرمایهتان را افزایش دهید.
- طول دوره طولانی: لازم نیست فرزندتان بلافاصله پس از دبیرستان وارد دانشگاه شود تا بتواند از این حساب برداشت کند. هر حساب پسانداز تحصیلی تا ۳۶ سال اعتبار دارد. این بدان معناست که فرد ذینفع وقت زیادی برای تصمیمگیری به منظور ادامه تحصیل دارد.
معایب حساب پسانداز تحصیلی
- از دست دادن موجودی در صورت عدم استفاده: اگر فرزندتان طی بازهای ۳۶ ساله نخواهد به ادامه تحصیل پس از دوره متوسط بپردازد، دولت میتواند این پول را از صاحب حساب پس بگیرد.
- جریمه برداشت: اگر پول از این حساب برای منظوری به جز آموزش ذینفع برداشت شود، مالیات بر درآمد به آن تعلق میگیرد. همچنین ۲۰ درصد نیز جریمه باید بابت این کار پرداخت شود.
- لزوم پرداخت مالیات توسط ذینفع: به محض اینکه ذینفع (فرزندتان) بخواهد اولین پرداختی را از این حساب دریافت کند، این مبلغ به عنوان درآمد برایش به حساب میآید. البته چون دانشجویان معمولا درآمد کمی دارند، مالیات این مبلغ نیز ناچیز خواهد بود.
چطور یک حساب پسانداز تحصیلی باز کنیم؟
هر کسی میتواند برای یک کودک اقدام به باز کردن یک حساب پسانداز تحصیلی کند. این حق به پدر و مادر محدود نمیشود. قیم قانونی، پدربزرگ و مادربزرگ، سایر اقوام و یا حتی دوستان میتوانند به این کار اقدام کنند.
برای این کار باید به یک بانک، اتحادیه اعتباری و یا کارگزار آنلاین مراجعه کرده و از آنها بخواهید که چنین حسابی را برایتان افتتاج کنند. کافی است شماره بیمه اجتماعی (SIN) خودتان، شماره بیمه اجتماعی ذینفع (یعنی کودک مورد نظر) و همچنین شناسنامه او را برای این کار ارائه دهید.
چه سرمایههایی را میتوان در این حساب قرار داد؟
علاوه بر واریز پول، میتوانید سرمایههای دیگری را نیز به این حساب وارد کنید. در مجموع دو نوع سرمایه را میتوانید وارد حساب پسانداز تحصیلی کنید: (۱) داراییهای با درآمد ثابت و (۲) سهام.
- داراییهای با درآمد ثابت عبارتند از اوراق مشارکت (قرضه) کوتاه مدت، گواهی سرمایهگذاری تضمینی (GIC) و نیز پول نقد موجود در حساب پسانداز سرمایهگذاری.
- سرمایههای قابل انتقال به این حساب نیز عبارتند از سهام بورس و یا واحدهای سرمایهگذاری صندوقهای مشترک بورسی.
در صورت تردید در این زمینه میتوانید با یک مشاور سرمایهگذاری مشورت کنید. همچنین برخی از رباتهای مشاور مالی نیز میتوانند در این زمینه به شما کمک کنند. د
چقدر باید به حساب پسانداز تحصیلی واریز کنم؟
بیشتر کاناداییها ۲۵۰۰ دلار در سال به این حساب واریز میکنند. به این ترتیب میتوانند حداکثر مقدار پاداش واریزی از سوی دولت را نیز به دست آورند. توصیه میشود برای بهرهمندی حداکثری از کمک دولت به این حساب، برای چهارده سال اول مبلغ ۲۵۰۰ دلار به این حساب واریز کنید. همچنین برای سال پانزدهم هم هزار دلار بیشتر را برای این حساب کنار بگذارید. به این ترتیب حداکثر مقدار کمکهزینه دولتی به این حساب واریز میشود.
اگر به این شیوه پرداخت کنید، در مجموع ۷۲۰۰ دلار طی دوره فعالیت حساب از سوی دولت به این حساب واریز میشود. اگر نتوانید سالی ۲۵۰۰ دلار به این حساب واریز کنید هم جای نگرانی نیست. باز هم میتوانید از پاداش دولتی بهرهمند شوید. به هر حال تا ۲۰ درصد از مبلغی که هر ساله به این حساب واریز میکنید، از سوی دولت به همان حساب واریز میشود.
برای مثال اگر هر سال ۱۰۰۰ دلار به این حساب ورایز کنید، دولت هم هر سال ۲۰۰ دلار (یعنی ۲۰ درصد از هزار دلار) را واریز خواهد کرد.
بهترین زمان برای افتتاح این حساب پسانداز چه وقت است؟
بهترین زمان برای افتتاح حساب پسانداز تحصیلی وقتی است که کودک مورد نظر، شماره بیمه اجتماعی (SIN) خود را دریافت کند. دلیلش این است که حداقل ۱۶ سال طول میکشد تا بتوان از همه کمکهای واریزی توسط دولت به این حساب بهرهمند شد. هر قدر دیرتر اقدام کنید، ممکن است نتوانید از همه ظرفیت موجود برای دریافت کمکهای دولت به این حساب بهرهمند شوید.
البته شاید به دلایل مختلف نتوانید زودتر اقدام به افتتاح این حساب کنید. مثلا شاید وقتی تازه به کانادا مهاجرت کرده باشید و فرزندتان دانشآموز ابتدایی باشد. در این صورت باز هم فرصت دارید که تا چند سالی از کمک دولت به این حساب بهرهمند شوید. برای مثال اگر برای فرزند دهسالهتان این حساب را افتتاح کنید و او در ۱۸ سالگی وارد دانشگاه شود، در مجموع با واریز ۲۰ هزار دلار میتوانید از ۴ هزار کمک دولتی به این حساب بهرهمند شوید.
فرآیند عملکرد حساب پسانداز تحصیلی به چه صورت است؟
ابتدا معمولا باید به سراغ «عامل» (promoter) بروید و حسابتان را افتتاح کنید. منظور از «عامل» بانک یا موسسهای است که این حساب را در آن افتتاح میکنید. پس از افتتاح حساب، باید به صورت ماهانه یا سالانه به آن واریز کنید. موسسه عامل حساب نیز به سرمایهگذاری موجودی پرداخته و نیز درخواست کمک دولتی را نیز به دولت میدهند.
میتوانید نام یک یا چند کودک را به عنوان ذینفع به حسابتان اضافه کنید. همچنین میتوانید نام یک یا چند کودک را بعدا اضافه کنید (به شرطی که خواهر و بردار باشند). پس از اینکه هر کدام از این ذینفعان آماده رفتن به دانشگاه شدند، پولشان را در قالب پرداختهای کمکهزینه تحصیلی (EAP) دریافت خواهند کرد. این پول به محض برداشت، در حکم درآمد مشمول مالیات خواهد بود.
فرآیند برداشت از حساب توسط فرزند برای ادامه تحصیل چگونه است؟
اگر فرزندتان آماده ثبتنام در یک موسسه آموزش عالی باشد، میتواند درخواست پرداختهای کمکتحصیلی (EAP) را ارائه کند. مبلغ برداشتی از این حساب میتواند برای پرداخت شهریه و نیز سایر هزینههای مرتبط با دانشگاه یا کالج نظیر خوابگاه، خرید کتاب، لپتاپ، حملونقل، غذا و غیره صرف شود.

فرزندتان پس از ورود به دانشگاه یا کالج میتواند از حساب برداشت از حساب پسانداز تحصیلی برای پرداخت هزینههای دانشگاه برداشت کند.
پرداختهای کمکتحصیلی (EAP) دربردارنده کمک دولت و سود این واریزیهاست. گفتیم که حداکثر مجموع کمک دولتی برابر با ۷۲۰۰ دلار است. اما سود تعلق گرفته به این پول به عملکرد بازارهای مالی بستگی دارد. به محض اینکه پرداختهای کمکتحصیلی (EAP) مصرف شد، میتوانید اصل پول واریزی به حساب را برداشت کنید. این اصل پول شامل مالیات هم نخواهد شد. این پول میتواند در اختیار خودتان باشد یا اینکه آن را به فرزندتان بدهید.
حساب پسانداز تحصیلی خانواده چیست؟
حساب پسانداز تحصیلی خانواده (family RESP) مشابه حساب پسانداز تحصیلی فردی است و فقط چند تفاوت با آن دارد. این نوع حساب میتواند برای چند فرزند به کار رود. البته همه آنها باید ارتباط خونی با شما داشته باشند و یا اینکه آنها را به فرزندخواندگی پذیرفته باشید. اصلیترین مزیت این نوع حساب این است که لازم نیست درگیر امور اداری مربوط به افتتاح چند حساب مختلف شوید.
این امکان وجود دارد که پول این حساب را بر اساس نیازهای آموزشی بچهها، بین آنها تقسیم کنید. عیب این نوع حساب این است که کودکی که برایش پسانداز انجام میدهید باید با شما نسبت داشته باشد. او باید از نظر خونی با شما نسبت داشته باشد و یا فرزندخواندهتان باشد. همچنین باید پیش از ۲۱ سالگی به این حساب اضافه شده باشد. امکان واریز نیز تا سن ۳۱ سالگی این فرد امکانپذیر است.
حساب پسانداز تحصیلی فردی چیست؟
در حساب پسانداز تحصیلی فردی (individual RESP)، پسانداز فقط برای یک نفر صورت میگیرد. این حساب را میتوانید برای فرزندتان و یا حتی برای تحصیل خودتان افتتاح کنید. این نوع حساب را میتوان در هر سنی افتتاح کرد. با این وجود اگر سن ذینفع بالاتر از ۱۷ سال باشد، دیگر نمیتواند کمکهزینه دولتی را دریافت کند. با این وجود با این حساب میتوانید سودی معاف از مالیات دریافت کنید.
یکی دیگر از مزایای حساب پسانداز تحصیلی فردی، امکان تغییر فرد ذینفع حساب است. این کار ربطی به سن او ندارد. لزومی ندارد ذینفع از نظر خونی با شما ارتباط داشته باشد. البته این ارتباط گاهی میتواند در دریافت یا عدم دریافت کمکهزینه دولتی تعلق گرفته به حساب موثر باشد. این نوع حساب یک عیب هم دارد. اگر چند فرزند داشته باشید، باید امور مربوط به هر حساب را به صورت جداگانه به انجام رسانید.
مدیریت این حساب پسانداز چطور صورت میگیرد؟
حساب پسانداز تحصیلی را میتوان به دو شکل مدیریت کرد. در روش اول، خودتان آن را مدیریت میکنید و در روش دوم نیز ارائهدهنده حساب به مدیریت آن میپردازد. اگر روش اول را انتخاب کنید، باید در بازههای مشخص مبلغی را به این حساب واریز کنید. در این روش، خودتان باید به مدیریت این سرمایهگذاری بپردازید. البته امکان استفاده از یک ربات مشاور مالی مثل ولثسیمپل هم وجود دارد. مزیت رباتهای مشاور این است که با کمترین میزان کارمزد میتوانند به خوبی به این کار بپردازند.
در مطلبی با عنوان «مقایسه پنج ربات مشاور مالی پرطرفدار در کانادا» درباره این روش بیشتر توضیح دادیم.
راه دیگر هم این است که مدیریت حساب را به یک مشاور مالی متعهد بسپارید. شرکتهای مختلفی در کانادا در این زمینه فعالیت میکنند. این شرکتها مبلغی را به عنوان کارمزد مدیریتی از شما مطالبه خواهند کرد. به این ترتیب دیگر لازم نیست برای مدیریت حسابهایتان، وقت و انرژی بگذارید.
اگر فرزندم نخواهد پس از دبیرستان ادامه تحصیل دهد چه؟
اگر فرزندتان فعلا قصد ادامه تحصیل ندارد، چند گزینه خواهید داشت. میتوانید این حساب را تا وقتی که به سن ۳۱ سالگی میرسند همچنان حفظ کنید. البته در برخی موارد این سن متفاوت است که به زمان افتتاح حساب بستگی دارد. شاید فرزندتان عزمش را جزم کرده که ادامه تحصیل ندهد. در این صورت میتوانید یک فرد دیگر (مثل یکی دیگر از فرزندانتان) را ذینفع این حساب کنید.
اگر فردی را نیافتید که او را ذینفع قرار دهید، میتوانید اصل پولتان را از این حساب برداشت کرده و پس سود آن را نیز (پس از پرداخت مالیات) برداشت کنید. همچنین امکان انتقال سود به حساب پسانداز بازنشستگی (RRSP) هم وجود دارد (سود تا سقف ۵۰ هزار دلار بدون مالیات خواهد بود).
سئوالات رایج درباره حساب پسانداز تحصیلی در کانادا
آیا حساب پسانداز تحصیلی فقط برای هزینه تحصیل در دانشگاه است؟
خیر. دانشجویان کالجها و نیز مدارس تجارت (trade school) نیز حائز شرایط استفاده از این حساب هستند.
چه افرادی در حساب پسانداز تحصیلی تعریف میشوند؟
معمولا سه نفر در یک حساب پسانداز تحصیلی حضور دارند. این سه نفر به ترتیب «عامل» (promoter)، مشترک (subscriber) و ذینفع (beneficiary) هستند.
- «عامل» همان بانک یا موسسهای است که حساب پسانداز تحصیلی را در اختیار دارد. عامل به مدیریت سرمایهگذاری با موجودی آن میپردازد.
- «مشترک» کسی است که درخواست افتتاح حساب را میدهد و به آن واریز میکند (معمولا پدر یا مادر).
- «ذینفع» همان فردی (معمولا کودکی) است که نامش به عنوان دریافتکننده نهایی موجودی حساب درج میشود. ذینفع از موجودی این حساب برای پرداخت هزینههای تحصیل پس از دبیرستان استفاده میکند.
آیا امکان استفاده از این حساب برای دورههای فنی و حرفهای هم وجود دارد؟
بله. اگر موسسه ارائهدهنده این دورههای آموزشی دارای مجوز باشد و دوره مربوطه هم حائز شرایط تعریفشده برای این حساب باشد، مشکلی نیست. البته بهتر است پیش از اقدام، حتما بررسی کنید که آیا دوره مربوطه در فهرست دورههای حائز شرایط قرار دارد یا خیر.
فهرست دانشگاهها و موسسات آموزش عالی معتبر از نظر دولت کانادا
آیا محدودیتی در زمینه واریز به حساب پسانداز تحصیلی وجود دارد؟
بر اساس قانون، کل مجموع واریزی به حساب پسانداز تحصیلی هر ذینفع نباید بیشتر از ۵۰ هزار دلار باشد. اگر بیشتر واریز کنید، باید یک درصد از مبلغ اضافه را به عنوان مالیات در هر ماه بپردازید.
اگر فرزندم نخواهد به ادامه تحصیل پس از دوره متوسط بپردازد، چه کار کنم؟
اگر ذینفع نخواهد طی دوره ۳۶ ساله حساب پسانداز تحصیلی به ادامه تحصیل بپردازد، سه گزینه خواهید داشت:
- این حساب را ببندید، مالیات سود کسب شده را پرداخته و موجودی را برداشت کنید.
- نام نفر دیگر را به عنوان ذینفع درج کنید.
- موجودی را به یک حساب پسانداز بازنشستگی (RRSP) انتقال دهید.
برگرفته از finder
