افزایش شدید قیمت مسکن و اجارهبها به تدریج فشار بیشتری به اقشار آسیبپذیر و حتی طبقه متوسط کانادا وارد میکند. کبک نیز از این قاعده مستثنی نیست. در این میان، به نظر میرسد بهرهگیری از تعاونیهای مسکن بتواند تا حدی به حل این مشکل کمک کند. رافائل دری (Raphaël Déry) حقوقدان و از فعالان برجسته تعاونیهای مسکن در کبک به تازگی در مقالهای در توانوول به واکاوی این موضوع پرداخته که ترجمه آن را میخوانیم:
…………………….
همهگیری کووید-۱۹ به همه آسیب زده است. یکی از جدیترین پیامدهای همهگیری به روند صعودی تورم و هزینههای زندگی مربوط میشود. طبقه متوسط در ماههای آینده به شکلی جدی باید با افزایش قیمتها دستوپنجه نرم کند. در بازار مسکن نیز با چنین پدیدهای روبرو هستیم. قیمت املاک و نیز اجارهبها با رشد چشمگیری روبرو شده است.
چه آیندهای در انتظار بازار مسکن است؟
دولت در دوره همهگیری، کمکهای گستردهای را به مردم ارائه کرد. با این وجود، واکنش دولت به وضعیت بازار مسکن را باید نگرانکننده دانست. نخست اینکه دولت هیچ مشاورهای از کارشناسان مسکن اجتماعی و تعاونی نگرفت. دولت کبک قصد دارد برنامه موسوم به اکسه لوژی (Accès Logis) را خاتکه دهد. این برنامه که از سال ۱۹۹۶ تاکنون در استان اجرا میشود، قرار شد با یک برنامه دیگر جایگزین شود.
اما چرا؟ خبرهای غیررسمی متعددی در این زمینه منتشر شده است. دولت قصد دارد برای دورهای کوتاه، بودجهای را در اختیار سازندگان مسکن قرار دهد. دولت میخواهد بودجهای را در اختیار سازندگان قرار دهد که خانههایشان را با قیمتی بالاتر از قیمت رایج کرایه میدهند و سپس ۷۵ درصد از هزینه اجارهبهای افراد نیازمند جامعه را به جای آنها، یک در بازه زمانی کوتاه به این سازندگان پرداخت کند.
خب! پس از پایان این بازه زمانی قرار است چه شود؟ هیچ تضمینی وجود ندارد که این خانهها همچنان با یارانه به اقشار نیازمند جامعه اجاره داده شود. سازندگان این خانهها نیز میتوانند اجاره دریافتی را همچنان بالا نگه دارند.
خلاصه اینکه افزایش اجارهبها قرار است از جیب مالیاتدهندگان کبکی پرداخت شود و بودجه عمومی صرف افزایش هر چه بیشتر تورم شود!
با این تفاسیر، چنین طرحی اصلا توجیه منطقی ندارد.
مشکل اینجاست که هیچ کسی در دولت کبک با کارشناسان فعال در زمینه مسکن تعاونی و اجتماعی، مشورت نکرد. حال آنکه این کارشناسان به دلیل سابقه فعالیت خود در کنار اقشار آسیبپذیر کبک و حتی قشر متوسط، شناخت خوبی از جنبههای مختلف این موضوع دارند.
راهحلی ایدهآل
به نظر من، کبک ایدهآل از نظر من باید روی تعاونیهای مسکن سرمایهگذاری کند تا به این ترتیب بتواند مسکن مورد نیاز تعداد بیشتری از کبکیها را تامین کند. این تعاونیها به شکلگیری جامعی دموکراتیکتر که میتواند مسکن مورد نیاز خود را به شکلی منصفانه تامین کند میانجامند.
شاید برخی با خود بگویند که این راهحل، از نظر اقتصادی بهصرفه نیست. اما واقعیت این است که ایجاد تعاونیهای مسکن نه تنها از نظر اجتماعی، بلکه حتی از نظر اقتصادی نیز سودآور است. مستاجران میتوانند با بازپرداخت وام مسکن در تامین مالی پروژه مسکن خود مشارکت کنند. پس از آن نیز امکان تامین هزینههای نوسازی از طریق اجارهبهای پرداختی فراهم میشود.
با وجود اینکه دولت کبک ترجیح میدهد روی شرکتهای بزرگتر سرمایهگذاری کند، هر چند که در نهایت به ضررش باشد، چطور میتواند این دولتمردان را به تشکیل تعاونیهای جدید مسکن سوق داد؟
وزرای محترم کبک! ما به برنامهای بلندپروازانه برای ساخت مسکن تعاونی نیاز داریم. این شیوه، یکی از بهترین راهها برای بهبود کیفیت زندگی مردم کبک است. از شما دعوت میکنم یکی از بزرگترین پروژههای سیاسی تاریخ معاصر کبک را انجام دهید. اتفاق نظر گستردهای در استان درباره این موضوع وجود دارد.
آیا همراه میشوید؟