تیف مکلم (رئیس کل بانک مرکزی کانادا) می‌گوید افزایش قیمت کنونی صورت گرفته در بازار املاک، پایدار نیست. او همچنین به خانواده‌ها هشدار داد افزایش نرخ بهره می‌تواند به بالا رفتن چشمگیر میزان بدهی آنها بیانجامد.
آقای مکلم می‌گوید برخی از خانواده‌ها وام‌هایی با مبالغ بالا دریافت کرده‌اند و در نتیجه، بدهی قابل‌توجهی به بانک دارند. در برخی از موارد، وام مسکن گرفته‌شده توسط خانواده‌ها نسبت به درآمدشان بسیار بالاتر است. رئیس بانک مرکزی کانادا می‌گوید وام‌دهندگان و نیز وام‌گیرندگان باید بدانند که نرخ بهره قرار نیست برای همیشه این قدر پائین باشد و همچنین، صاحبان خانه نیز نمی‌توانند از بالا رفتن ارزش ملک‌شان مطمئن باشند.
او گفت: «خیلی مهم است بدانیم افزایش سریع قیمت خانه که طی این مدت شاهدش بودیم، روندی طبیعی نیست. اصلا درست نیست کسی بخواهد با فرض اینکه قیمت‌ها همچنان بالا می‌رود، به فکر استفاده از سهم مالک (home equity) برای ریفایننس وام مسکن در آینده باشد.
قیمت املاک در بسیاری از شهرهای کانادا طی یک سال اخیر بیش از ۳۰ درصد افزایش یافته است. کاهش نرخ بهره وام مسکن و همچنین کمک‌های مستقیم دولت به مردم، اصلی‌ترین دلایل رونق این بازار بوده است. با این وجود، پیش‌بینی می‌شود افزایش نرخ بهره توسط بانک مرکزی بتواند تا حد زیادی از شتاب موجود در این بازار بکاهد.
اما یکی از پدیده‌هایی که طی یک سال اخیر مشاهده شده، خرید خانه توسط برخی افراد به امید کسب سود در کوتاه‌مدت است. این روند موجب افزایش بیشتر تقاضا در بازار می‌شود که همین خودش موجب بالاتر رفتن قیمت‌ها می‌شود.
از سوی دیگر، بسیاری از خانواده‌ها برای خرید خانه مجبور به دریافت وام‌های مسکن با مبالغ بیشتر هستند. با توجه به اینکه برخی از این خانواده‌ها در صورت بالا رفتن نرخ بهره در آینده قادر به بازپرداخت بدهی این وام‌ها نخواهند بود، این روند نیز تهدیدی جدی برای اقتصاد کشور به شمار می‌رود.
البته بانک مرکزی یک سازوکار جدید را برای کاهش ریسک این مسئله تدارک دیده است. بر اساس این مقررات جدید که از اول ماه ژوئن اجرایی می‌شود، هر خریدار باید از تمکن مالی لازم برای پرداخت بهره حداقل ۵/۲۵ درصدی وام مسکن بر آید.
در گزارش دیروز بانک مرکزی کانادا آمده که در صورت بروز یک شوک دیگر اقتصادی، تهدید خاصی متوجه وام‌دهندگان نخواهد بود. بر همچنین، افزایش بدهی خانوارها و نیز آسیب‌پذیری بازار مسکن تهدیدی برای نظام بانکی کشور نیست، ولی می‌تواند تاثیری منفی بر رشد اقتصادی کشور در آینده داشته باشد.
دو تهدید اصلی برای رشد اقتصاد کانادا
بانک مرکزی در گزارش جدید خود فهرستی از عوامل مختلف تهدیدکننده رشد اقتصادی کشور را منتشر کرد. «نقدشوندگی بازار اوراق قرضه در دوره‌های پرتنش»، «هزینه‌های گذار به سمت اقتصاد با آلایندگی کمتر» و نیز «آسیب‌پذیری کسب‌وکارها پس از قطع کمک‌های کنونی ویژه همه‌گیری دولت» از جمله این تهدیدها هستند. نوسانات شدید بازار رمزارزها نیز در این فهرست جای دارد.
اما دو تهدید اصلی برای آینده رشد اقتصادی کشور به موضوع «بدهی خانوارها» و نیز «بازار داغ مسکن» اختصاص دارد.
آمارهای این نهاد مالی نشان می‌دهد نسبت مبلغ وام مسکن به درآمد در نیمه دوم سال قبل رشد کم‌سابقه‌ای را تجربه کرده است.
این نشان می‌دهد آسیب‌پذیری مالی خانوارهای کانادایی طی سال گذشته به طور چشمگیری افزایش یافته است. هر چقدر خانواده‌ها از نظر مالی آسیب‌پذیرتر باشند، از توان کمتری برای واکنش و مقابله با شوک‌های اقتصادی (مثل از دست دادن شغل و یا کاهش قیمت ملک) برخوردار خواهند بود.
امید به افزایش قیمت ملک
بانک مرکزی می‌گوید در برخی شهرهای کشور شاهد تقویت روند خرید ملک به امید افزایش قیمت آن در آينده هستیم که می‌تواند تهدیدی جدی برای ثبات این بازارها باشد.
بانک مرکزی می‌گوید سه شهر تورنتو، هامیلتون و مونترال شاهد افزایش قابل‌توجه چنین رویکردی هستیم. بازار مسکن شهر اتاوا نیز به تدریج در حال ورود به این وضعیت است. هر قدر این وضعیت در شهری شدیدتر باشد، قیمت‌های پیشنهادی از سوی مشتریان برای خرید یک خانه بالاتر می‌رود، زیرا مشتریان امید دارند که روند صعودی قیمت مسکن درآینده نیز همچنان ادامه یابد.