بیمه عمر وام مسکن (mortgage life policy) نوعی بیمهنامه در کانادا است که بدهی وام مسکن را پس از فوت وامگیرنده پرداخت میکند. این نوع بیمه، مزایا و معایب خاص خودش را دارد.
خرید خانه برای بسیاری از افراد، بزرگترین سرمایهگذاری در طول زندگی به شمار میرود. پرداخت بدهی وام مسکن دهها سال طول میکشد. اگر طی این مدت، اتفاق بدی برایتان بیافتد، شاید خانوادهتان قادر به بازپرداخت اقساط این وام نباشد. در این صورت خانوادهتان شاید سرپناه خود را از دست بدهند.
بیمه عمر وام مسکن برای حل همین مشکل طراحی شده است. با این وجود، این نوع بیمه شامل برخی از مزایای بیمه عمر معمولی نمیشود.
بیمه عمر وام مسکن چیست؟
این بیمه که گاهی بیمه حفاظت از وام مسکن (mortgage protection insurance) نیز خوانده میشود، نوعی بیمه عمر است. در صورت فوت وامگیرنده، این بیمه اقدام به بازپرداخت بدهی وام مسکن او میکند. غرامت پرداختی این بیمه به صورت مستقیم به بانک یا موسسه مالی وامدهنده میرسد. این نکته اصلیترین تفاوت این بیمه با شکل معمول بیمه عمر است. در بیمه عمر معمولی، شرکت بیمه پولی را به اعضای خانواده پرداخت میکند.
تفاوت بیمه عمر وام مسکن با بیمه وام مسکن چیست؟
بیمه وام مسکن (mortgage loan insurance) وام گیرنده را در مواردی که توان پرداخت وام را ندارد تحت پوشش قرار میدهد. در این صورت، پولی به شما پرداخت نمیشود و اقساط هم پرداخت نمیشود. اگر پیشپرداختتان برای خرید خانه کم باشد، باید هزینه این بیمه را نیز بدهید.
فرآیند عملکرد بیمه عمر ویژه وام مسکن
این نوع بیمه، درست همانند بیمههای عمر دیگر، دارای یک دوره مشخص است. این دوره معمولا برابر با دوره بازپرداخت وام مسکن (مثلا ۲۵ یا ۳۰ سال) است.
میزان ارزش اسمی بیمهنامه به میزان بدهی وام مسکنتان بستگی دارد. اگر ۱۰۰ هزار دلار بابت وام مسکن بدهکار باشید، ارزش بیمهنامه هم ۱۰۰ هزار دلار خواهد بود. با کاهش بدهی وام مسکن، میزان پوشش بیمه هم کاهش مییابد. با این حال، حق بیمه پرداختی توسط شما هیچ تغییری نمیکند.
اگر وامگیرنده طی این بازه زمانی بیمهنامه فوت کند، غرامت به وامدهنده پرداخت میشود. به این ترتیب، بدهی وام مسکن وامگیرنده متوفی تسویه میشود.
آیا امکان اضافه کردن الحاقیه به بیمهنامه عمر وام مسکن وجود دارد؟
بله. در برخی موارد، این امکان وجود دارد که بتوانید یک یا چند الحاقیه (مورد اضافه) را به بیمهنامه افزود. برای نمونه میتوان به الحاقیه بازگشت حق بیمه پرداختی (return of premiums) اشاره کرد. اگر فرد بیمهشده (وامگیرنده) بیشتر از بازه زمانی مندرج در بیمهنامه زنده بماند، حقبیمههای پرداختی به او بازگردانده میشود. معافیت از پرداخت حق بیمه (Waiver of premium) نیز یکی دیگر از این موارد است. به این ترتیب، اگر وامگیرنده دچار از کار افتادگی شود، از پرداخت حق بیمه معاف میشود.
تفاوت میان بیمه عمر وام مسکن و بیمه عمر معمولی
بیمه عمر وام مسکن فقط یک هدف دارد و آن هم تسویه بدهی این وام، پس از فوت وامگیرنده است. این در حالی است که در بیمه عمر معمولی، پرداخت این بدهی بر عهده ذینفعان خواهد بود. ذینفعان میتوانند از پول دریافتی از سوی شرکت بیمه برای پرداخت بدهی وام مسکن و نیز سایر بدهیهای متوفی استفاده کنند.
به طور کلی دو دسته اصلی بیمه عمر داریم:
- بیمه عمر مدتدار (term life insurance): این نوع بیمه برای یک بازه زمانی مشخص است. اگر اولویتتان این است که وراثتان از پول کافی برای بازپرداخت بدهی وام مسکن برخوردار باشند، میتوانید بازه زمانی این بیمه را برابر تا پایان دوره بازپرداخت وام مسکن تعیین کنید. فرض کنید وام مسکنتان تا ۲۰ سال دیگر کاملا تسویه میشود. در این صورت میتوانید یک بیمه عمر مدتدار ۲۰ ساله بخرید که ارزشش حداقل به اندازه بدهی وام مسکن باشد.
- بیمه عمر دایم (permanent life insurance): این نوع بیمه عمر تا پایان زندگی فرد بیمهشده معتبر است. این نوع بیمه همچنین معمولا امکان پسانداز و تشکیل سرمایه را نیز میدهد. به همین دلیل، گرانتر از بیمه عمر مدتدار است.
مقایسه ویژگیهای اصلی بیمه عمر ویژه وام مسکن با بیمه عمر معمولی
بیمه عمر معمولی | بیمه عمر وام مسکن | |
دریافتکننده غرامت بیمه پس از فوت بیمهشده | ذینفعان مشخصشده در بیمهنامه | بانک یا موسسه ارائهدهنده وام مسکن |
میزان پوشش بیمهای | به انتخاب بیمهشده | باقیمانده بدهی وام مسکن |
نحوه استفاده از غرامت دریافتی از شرکت بیمه | به انتخاب ذینفعان | پرداخت بدهی وام مسکن |
پوشش از کارافتادگی کوتاهمدت | بله | بله |
پوشش از کارافتادگی بلندمدت | بله | خیر |
پوشش سایر موارد مرتبط با ناتوانی در بازپرداخت وام مسکن
چندین حالت دیگر ممکن است برای وامگیرنده روی دهد که سبب ناتوانیاش در بازپرداخت اقساط وام مسکن میشود. برخی از این موارد عبارتند از:
- بیمار شدن یکی از اعضای خانواده و نیازش به مراقبت تماموقت در خانه
- بیماری یا آسیب جسمی بیمهشده یا همسرش و از کارافتادگی موقت ناشی از آن
- بیکار شدن بیمهشده یا همسرش
اما آیا بیمه عمر ویژه وام مسکن این موارد را هم پوشش میدهد؟ پاسخ این است که همه چیز به بیمهنامه و الحاقیات آن بستگی دارد. برخی از بیمههای عمر وام مسکن، در صورت بیماری یا آسیب بدنی فرد وامگیرنده، اقساط وام مسکن او را برای مدتی پرداخت میکنند. با این وجود، اکثر بیمهها یک محدوده مشخص زمانی (مثلا ۳ ماه) برای این مورد تعیین میکنند.
بیمه عمر وام مسکن معمولا هیچ کمکی به افرادی که بیکار شدهاند نمیکند. با این وجود، افراد بیکار شده در کانادا میتوانند کمکهزینه ازکارافتادگی را از طریق برنامههای مختلف دولتی دریافت کنند. بیمه اشتغال (EI)، برنامه مستمری کانادا (CCP) و برنامه مستمری کبک (QPP) از جمله این برنامهها هستند.
آیا بیمه عمر معمولی در این موارد میتواند به بیمهشده کمک کند؟
بیمه عمر معمولی میتواند در مواردی مثل بیماری یا از کارافتادگی موقت به شما کمک کند. با این وجود، این موارد نیازمند پرداخت حق بیمه بیشتر است.
همچنین بیمه عمر نیز کمک خاصی در صورت بیکاری به بیمهشده نمیکند.
موارد تعیین کننده حق بیمه عمر وام مسکن
حق بیمهای که باید برای بیمه عمر وام مسکن پرداخت کنید به چند عامل زیر بستگی دارد:
- پوشش انفرادی یا مشترک: اگر پوشش بیمه برای خودتان و همسرتان باشد، حق بیمه بیشتر میشود.
- نوع پوشش: بیمه با پوشش مرگ و نیز ناتوانی موقت، هزینه بیشتری به همراه دارد.
- بدهی وام مسکن: میزان بدهی باقیمانده وام مسکن نیز از دیگر عوامل تعیینکننده حق بیمه است.
- سن: هر قدر سنتان کمتر باشد، حق بیمه پرداختی نیز کمتر خواهد بود.
حق بیمه پرداختی برای بیمه عمر معمولی
هزینه بیمه عمر معمولی (بر خلاف بیمه عمر وام مسکن) به معیارهای بیشتری بستگی دارد. برخی از این معیارها عبارتند از:
- سن: هر قدر سن پایینتر باشد، حق بیمه هم کمتر خواهد بود.
- عادتهایی مثل مصرف دخانیات و الکل: افراد سیگاری و کسانی که زیاد الکل مصرف میکنند، باید حق بیمه بیشتری بپردازند.
- سلامت: هر سالم باشید و وزن مناسبی داشته باشید، حق بیمهتان کمتر میشود. اما بیماریهای مختلف میتواند حق بیمه را افزایش دهد.
- سرگرمیها: اگر در اوقات فراغت به ورزشهایی مثل صخرهنورزی یا غواصی میپردازید، زندگیتان با ریسک بیشتری روبروست. به همین دلیل، حق بیمهتان افزایش مییابد.
- شغل: کسانی که شغل خطرناکی دارند، باید حق بیمه بیشتری بپردازند.
- جنیست: حق بیمه برای خانمها معمولا کمتر از آقایان است.
- پوشش انفرادی یا زوجی: اگر پوشش بیمه شامل خودتان و همسرتان شود، حق بیمه بیشتر خواهد بود.
- نوع پوشش: اضافه کردن بیمه از کار افتادگی یا بیماریهای جدی سبب افزایش حق بیمه میشود.
پایان پوشش بیمه عمر وام مسکن
این نوع بیمه در شرایط زیر پایان مییابد:
- بازپرداخت کامل وام مسکن
- لغو وام مسکن
- لغو پوشش بیمهای وام مسکن
- رسیدن سن بیمهشده به حداکثر سن قیدشده در بیمهنامه
- پرداخت کمکهزینه از کارافتادگی یا زندگی از سوی بیمه
موارد مهم در انتخاب بیمه مناسب
پیش از انتخاب بیمه عمر وام مسکن، ابتدا باید به مقایسه شرایط بیمهنامه چندین شرکت مختلف بپردازید. در این مقایسه به موارد زیر دقت کنید:
- حق بیمه: حق بیمه باید به میزانی باشد که به راحتی از عهده پرداختش برآیید.
- سن: به جزییات مربوط به سن دقت کنید. در برخی بیمهنامهها سن فرد متقاضی بیمه باید کمتر از یک رقم مشخص باشد.
- تعریف ازکارافتادگی: اگر بیمهنامه شامل پوشش ازکارافتادگی هم میشود، به تعریف این عبارت دقت کنید. همچنین به حداکثر بازه زمانی پوشش بیمهای برای ازکارافتادگی نیز باید دقت کنید.
- مدت انتظار: برخی از بیمهها اقدام به پرداخت فوری غرامت نمیکنند و دریافتکننده غرامت باید مدتی منتظر بماند.
- فرآیند درخواست غرامت: فرآیندی که برای دریافت غرامت از یک شرکت بیمه باید طی شود شاید با شرکتهای دیگر متفاوت باشد. این شرایط معمولا در وبسایت شرکتهای بیمه درج میشود.
- تخفیف: برخی از شرکتها به افرادی که پوشش مشترک با همسر را انتخاب میکنند، تخفیف میدهند.
نحوه پرداخت حق بیمه
اگر بیمه عمر وام مسکن را از همان بانک یا موسسهای که وام مسکن را از آنجا دریافت کردهاید میخرید، دو راه برای حق بیمه دارید:
- قرارگیری حق بیمه در قالب اقساط وام
- پرداخت حق بیمه به صورت ماهانه با کارت اعتباری یا نقدی (دبیت)
جمعبندی
بیمه عمر معمولی در بیشتر موارد گزینه بهتری نسبت به بیمه عمر ویژه وام مسکن است. با این وجود، در برخی مواقع این نوع بیمه بهتر است. برای نمونه برای فردی که دچار بیماری یا مشکل جدی در سلامت است، شاید خرید بیمه عمر به راحتی ممکن نباشد. در این صورت، بیمه عمر وام مسکن گزینه بهتری خواهد بود.
برگرفته از finder
