شمارش معکوس برای افزایش نرخ بهره در کانادا آغاز شده است. اما این افزایش نرخ، چه تاثیری بر بخشهای مختلف اقتصاد و بازار سرمایه خواهد داشت؟
بلومبرگ به تازگی به بررسی اثرات این افزایش نرخ بر بخشهای مختلف اقتصادی پرداخته که خلاصه آن را با هم میخوانیم:
تورم
در همان ابتدای همهگیری، بانک مرکزی کانادا اقدام به کاهش نرخ بهره کرد تا محدودیتهای ایجاد نشده، موجب ایجاد رکود اقتصادی نشود. اما اکنون که اقتصاد کشور توانسته عقبماندگیهای این دو ساله را تا حد زیادی جبران کند، آمار اشتغال تقریبا به دوره پیش از آغاز همهگیری نزدیک شده و در مقابل، شاهد افزایش تورم هستیم، وقت آن است که نرخ بهره افزایش یابد.
بانک مرکزی کانادا قبلا هم هشدار داده بود که تا زمانی که اقتصاد کانادا به طور کامل از پیامدهای همهگیری رهایی نیافته، افزایش تورم را تا حدی تحمل میکند. بانک مرکزی بر این تاکید دارد که کسبوکارها و مردم باید بهبود وضعیت اقتصادی را با تمام وجود درک کنند و آن گاه، دست به افزایش نرخ بهره خواهد زد.
اما شاید یک بار افزایش نرخ بهره نتواند به مهار تورم بیانجامد. بسیاری از کارشناسان بر این باورند که این فرآیند زمانبر بوده و مدتی طول میکشد. در واقع به احتمال زیادی به تدریج شاهد کاهش نرخ تورم خواهیم بود.
به طور کلی، افزایش نرخ تورم موجب کاهش رشد اقتصادی میشود. با این وجود، پیشبینی میشود تولید ناخالص داخلی کشور رشدی ۴ درصدی را در سال جاری تجربه کند. برای مقایسه، کافی است بدانید رشد اقتصادی سال گذشته برابر با ۴/۵ درصد بود.
وام مسکن
اینکه نرخ جدید بهره چه وقت بر کسانی که وام مسکن دریافت کردهاند تاثیر میگذارد، به این بستگی دارد که آیا وام با بهره ثابت دریافت کردهاند یا بهره متغیر.
کسانی که وام با بهره متغیر دارند، بلافاصله با اثرات این تغییر نرخ بهره روبرو خواهند شد. در مقابل، کسانی که وام با نرخ بهره ثابت دریافت کردهاند، تا مدتی از اثرات این افزایش نرخ بهره در امان هستند، تا وقتی که نوبت به تمدید یا ریفایننس وام آنها برسد.
همچنین به کسانی که قصد خرید مسکن در کانادا دارند توصیه میشود هر چه زودتر اقدام به دریافت پیش تاییدیه وام مسکن (mortgage pre-approval) کنند.
مسکن
با وجود اینکه افزایش نرخ بهره به کاهش متقاضیان وام مسکن و در نتیجه، کاهش تقاضا میآنجامد، برخی کارشناسان میگویند این افزایش نرخ، تاثیر چندانی بر این بازار ندارد. همچنین این تاثیر احتمالا تا نیمه دوم امسال به خوبی مشخص نمیشود.
مهاجرت یک عامل کلیدی در افزایش تقاضا در بازار به شمار میرود و از سوی دیگر، کانادا به مشکل جدی کمبود عرضه مسکن روبروست. به همین دلیل، پیشبینی شده فشار سمت عرضه همچنان ادامه خواهد داشت.
از سوی دیگر، گرایش بسیاری از کاناداییها به خرید خانهای ارزانتر و نیز امکان دورکاری سبب میشود قیمت املاک در مناطق روستایی و بیرون از شهر، پس افزایش نرخ بهره با روند نزولی روبرو نشود.
سهام بانکها
افزایش نرخ بهره، تاثیری دوگانه بر سهام بانکها و موسسات مالی به همراه خواهدداشت.
از یک سو، افزایش بهره موجب میشود حاشیه سود بانکها افزایش یابد. از سوی دیگر، کاهش روند رشد اقتصادی به دلیل افزایش نرخ بهره موجب میشود بانکها نیز با سوددهی کمتری روبرو شوند.
همچنین باید در نظر داشت که بخش قابلتوجهی از سوددهی سهام بانکی تاکنون به اصطلاح «پیشخور» (priced in) شده است. در واقع سرمایهگذاران چند ماهی است که به امید افزایش ارزش سهام بانکی، به این دسته از سهام روی آوردند و همین سبب افزایش قیمت آنها شده است.
سهام شرکتهای فناوری
قیمت بسیاری از سهام شرکتهای فناور کانادا طی چند ماه گذشته، روندی نزولی داشتند. شاپیفای به عنوان بزرگترین شرکت فناوری کانادا، مثال بسیار خوبی در این زمینه است و قیمت سهامش اکنون به نصف ارزش اواسط نوامبر رسیده است.
به طور کلی، با توجه به اینکه افزایش نرخ بهره به افزایش هزینه شرکتها و نیز هزینه دریافت اعتبار میانجامد، شرکتهای فناور همیشه از جمله اصلیترین بازندههای افزایش نرخ بهره هستند.
صندوقهای سرمایهگذاری در املاک
صندوقهای سرمایهگذاری در املاک (REIT) پس از افزایش نرخ بهره، نیز احتمالا با وضعیتی مشابه بازار املاک روبرو خواهند بود. به عبارت دیگر، احتمالا نرخ بهره نتواند مانع چندانی در برابر رشد این بخش ایجاد کند.
یک دسته از صندوقهایی که احتمالا جذابیت زیادی برای سرمایهگذاران خواهد داشت، صندوقهای مربوط به املاک مسکونی (residential REIT) هستند. با توجه به اینکه با کم شدن محدودیتهای کرونایی شاهد افزایش دوباره شمار مهاجران ورودی به کشور هستیم، املاک مسکونی استیجاری نیز میتواند رونق دوچندانی یابد.
دلار کانادا
افزایش بهره معمولا به تقویت ارزش دلار کانادا میانجامد. با این وجود، عوامل دیگری نیز در ارزش دلار کانادا موثر هستند. سیاستهای پولی ایالات متحده یکی از مهمترین عوامل به شمار میروند.
با همه اینها، شاید اثرات حاصل از افزایش نرخ تورم بر دلار کانادا در سال جاری مشخص نشود و در مقابل، در یکی دو سال آینده شاهد پدیدار شدن این اثرات باشیم.
البته باید توجه داشت که افزایش قیمت جهانی نفت در نهایت به نفع دلار کانادا خواهد بود.
