اگر به دنبال دریافت وام در کانادا باشید، حتما با دو عبارت «وام با وثیقه» (secured loan) و «وام بدون وثیقه» (unsecured load) روبرو خواهید شد. اما این دو نوع وام چه تفاوتی با هم دارند؟ هر کدام چه مزایای و معیابی دارند؟ و اینکه کدام یک را باید انتخاب کنیم؟
تفاوت وام با وثیقه با وام بدون وثیقه در چیست؟
اصلیترین تفاوت میان این دو در وامهای شخصی این است که در وام شخصی با وثیقه ، باید یکی از داراییهایتان را به عنوان وثیقه به وامدهنده معرفی کنید. در حالی که در وام بدون وثیقه اصلا به چنین چیزی نیاز نیست.
- اگر به سراغ وام با وثیقه بروید و پس از مدتی نتوانید اقساط وام را پرداخت کنید، وامدهنده میتواند دارایی شما را تصاحب کرده و برای جبران ضررهایش، آن را بفروشد. این دارایی معمولا چیزی است که با وام دریافتی خریداری میکنید. مثلا اگر وام با وثیقه خودرو یا مسکن دریافت کنید، وثیقه مربوطه همان خودرو یا مسکن خواهد بود. با این وجود، وثیقه میتواند هر چیز دیگری که مالکش هستید نیز باشد.
- اگر به سراغ وام بدون وثیقه بروید، در صورت ناتوانی از بازپرداخت اقساط، وامدهنده از موسسات مطالبه بدهی (collection agency) برای بازپسگیری پول از شما استفاده میکند. (موسسات مطالبه در واقع شکل سازمانی همان چیزی هستند که در اصطلاح عامیانه «شرخری» نامیده میشود!)
انواع رایج وثیقه وام در کانادا
گفتیم که وثیقه میتواند در قالب انواع مختلفی از دارایی باشد. معمولا از موارد زیر میتوانید به عنوان وثیقه برای دریافت وام استفاده کنید:
- خودرو: از خودرو (اعم از نو یا کارکرده) میتوان به عنوان وثیقه برای دریافت وام خودرو، موتورسیکلت، قایق، خودروی تفریحی (RV) یا حتی جت اسکی استفاده کرد.
- ملک: اگر ملکی در اختیار دارید میتوانید از آن به عنوان وثیقه استفاده کنید. همچنین ممکن است خانهای که دارای وام مسکن است در اختیار داشته باشید. در این صورت، با کم کردن مجموع اقساط باقیمانده وام مسکن از ارزش روز ملک، میتوانید میزان واقعی مالکیتتان بر این ملک را محاسبه کرده و از همین میزان مالکیت به عنوان وثیقه استفاده کنید.
- داراییهای گرانبها: برخی از وامدهندگان هستند که داراییهایی گرانبها نظیر جواهرات، آثار هنری نفیس یا اشیاء قدیمی ارزشمند را به عنوان وثیقه وام میپذیرند.
- حساب سرمایهگذاری مدتدار: اگر یک حساب سرمایهگذاری مدتدار (term deposit account) نزد وامدهنده دارید، میتوانید از آن به عنوان وثیقه برای تضمین وامتان استفاده کنید.
کدام نوع وام بهتر است: با وثیقه یا بدون وثیقه؟
شاید با خودتان بپرسید که برای دریافت وام، باید به سراغ کدام گزینه بروید. اگر قصد وامگرفتن را دارید، برای پاسخ به این سئوال، موارد زیر را در نظر بگیرید:
- دریافت وام برام خرید خودرو: عمر، هزینه و نوع وسیله نقلیه اهمیت زیادی دارد. برخی از وامدهندگان فقط خودروهای نو را به عنوان وثیقه میپذیرند. برخی دیگر نیز مشکلی با خودروهای کارکرده ندارند، به شرط اینکه سلامت خودرو از نظر کارشناس رسمی مورد تائید باشد.
- استفاده از وام برای موارد مختلف: شاید قصد داشته باشید وامی برای چندین مورد مختلف دریافت کنید. برای مثال شاید بخواهید وام خودرو با وثیقه دریافت کنید و بخشی از مبلغ دریافتی را برای خرید یک دست مبل برای منزل هزینه کنید. وامهای وثیقهدار معمولا محدودیتهایی در زمینه مصرف پول دارند. به همین دلیل، اگر چنین وامی دریافت کنید، وامدهنده احتمالا پولی بیشتر از آنچه برای خرید خودرو نیاز دارید به شما نخواهد داد.
- عدم استفاده از وام برای خرید دارایی: شاید دارایی مورد نظر (مثلا خودرو) را در اختیار دارید و قصد دارید وام مربوطه (در اینجا، خرید خودرو) را برای موردی دیگر صرف کنید. این امکان معمولا در وامهای وثیقهدار وجود ندارد. البته برخی وامدهندگان از انعطاف بیشتری در این زمینه برخوردارند و این امکان را به وامگیرنده میدهند.
مقایسه وام با وثیقه و وام بدون وثیقه
موسسات مالی وامدهنده، جزئیات مختلفی از وامهای با وثیقه و بدون وثیقه خود را به مشتریان ارائه میدهند. با مقایسه این جزئیات بهتر میتوانید برای انتخاب یکی از آنها تصمیم بگیرید. مهمترین مواردی که باید در این مقایسه مد نظر قرار دهید به شرح زیر است:
- حداکثر مقدار وام: سقف وامهای با وثیقه معمولا بالاتر از وامهای بدون وثیقه است. دلیلش این است که به خاطر وجود وثیقه، ریسک کمتری متوجه موسسه وام دهنده میشود.
- نرخ بهره: از آنجا که وامهای با وثیقه ریسک کمتری برای وامدهنده دارد، معمولا نرخ بهره آنها نیز کمتر است.
- کارمزد: تفاوت چندانی میان کارمزد این دو نوع وام وجود ندارد. همچنین شاید امکان مذاکره برای کاهش یا حذف برخی کارمزدها وجود داشته باشد.
- انعطافپذیری بازپرداخت: نرخ بهره وام میتواند ثابت یا متغیر باشد. اگر وامی با نرخ ثابت دریافت کنید، در صورت بازپرداخت زودتر از موعد اقساط ممکن است جریمه شوید. احتمال جریمه شدن برای بازپرداخت زودتر از موعد اقساط در وام با نرخ متغیر خیلی کمتر است.
- بازه زمانی بازپرداخت: بازه زمانی بازپرداخت وام برای وامهای با وثیقه و بدون وثیقه میتواند بین یک تا هفت سال باشد.
- امتیاز اعتباری: اگر امتیاز اعتباریتان چندان خوب نباشد، شاید در دریافت وام با وثیقه با دردسرهای کمتری نسبت به وام بدون وثیقه روبرو شوید.
- نحوه استفاده از وام دریافتی: اگر درخواست وام بدون وثیقه بدهید، میتوانید از مبلغ دریافتی برای هر منظوری استفاده کنید. مثلا میتوانید از وام خرید خودرو برای تعمیر خانه یا خرید وسایل مختلف استفاده کنید. اما وامهای با وثیقه معمولا محدودیتهایی دارند. اگر یک وام با وثیقه برای خرید خودرو میگیرند، وامدهنده شاید شما را ملزم کند که کل مبلغ را برای خرید خودرو هزینه کنید.
گزارش اعتبار برای وامهای شخصی وثیقهدار یا بدون وثیقه
موسسه وامدهنده شاید از شما بخواهد که برای دریافت وام (اعم از با وثیقه یا بدون وثیقه) گزارش سابقه پرداختهایتان را به دو شرکت بزرگ اعتباری در کانادا یعنی اکویفکس (Equifax) و ترنسیونیون (TransUnion) گزارش دهید. در این صورت:
- پرداخت دیرهنگام یا عدم پرداخت اقساط در گزارش اعتباریتان ثبت میشود. این مساله (که امتیاز منفی برایتان به همراه دارد) تا ۷ سال پس از تاریخ پرداخت دیرهنگام یا عدم پرداخت قسط در سابقهتان میماند.
- اگر وثیقه وام از سوی وامدهنده (به دلیل عدم اجرای تعهدات از سوی شما) تصاحب شده یا به فروش برسد، امتیاز منفی به گزارش اعتباریتان افزوده میشود. این امتیاز منفی به مراتب بیشتر از امتیاز منفی ناشی از پرداخت دیرهنگام یا عدم پرداخت اقساط است.
برای اطلاعات بیشتر میتوانید مطلب «امتیاز اعتباری در کانادا چیست؟» را مطالعه کنید.
چند پرسش مهم پیش از درخواست وام
پیش از اینکه اقدام به درخواست وام کنید، حتما به این پرسشهای مهم پاسخ دهید:
- آیا از عهده پرداخت اقساط وام مورد نظر بر میآیید؟ اگر به دنبال یک وام با وثیقه شخصی هستید، این را بدانید که در صورت ناتوانی در بازپرداخت اقساط، وثیقهتان توسط وامدهنده تصاحب میشود. اگر به دنبال وام بدون وثیقه هستید نیز بدانید که نرخ بهره آن بالاتر بوده و در نتیجه باید پول بیشتری بابت بازپرداخت بپردازید. مقدار هر قسط نیز در وام بدون وثیقه بیشتر است.
- آیا فقط یک هدف از گرفتن وام دارید؟ شاید بخواهید بیشتر مبلغ وام را صرف یک چیز مشخص (مثلا خرید خودرو) کنید و بخشی را نیز برای خرید سایر اقلام اختصاص دهید. اگر وام با وثیقه میگیرید، احتمالا حق چنین کاری ندارید. در این صورت شاید لازم باشد به سراغ وام بدون وثیقه بروید.
- آیا وام با نرخ ثایت میخواهید یا نرخ متغیر؟ معمولا وامها با دو گزینه با نرخ قابت و با نرخ متغیر ارائه میشود. مثلا اگر به دنبال یک وام با وثیقه خودرو هستید، گزینههای با نرخ ثابت بیشتری از سوی موسسات مالی عرضه میشود. پیش از اقدام برای درخواست وام، حتما گزینههای موجود را با هم مقایسه کنید.
پرسشهای رایج درباره وام با وثیقه و وام بدون وثیقه
تفاوت بین «وام با وثیقه خودرو» و «وام بدون وثیقه خودرو» چیست؟
اگر وام با وثیقه خودرو دریافت کنید، خودروی خریداری شده در صورت عدم بازپرداخت اقساط به تصاحب وامدهنده درمیآید. اگر وام بدون وثیقه خودرو بگیرید، میتوانید از مبلغ دریافتی برای خرید خودرو استفاده کنید. ولی در این صورت، خودروی خریداری شده در رهن وامدهنده نخواهد بود. به عبارت دیگر، در صورت عدم پرداخت اقساط، وامدهنده نمیتواند خودرویتان را صاحب شود.
تفاوت بین «وام با وثیقه شخصی» و «وام با وثیقه خودرو» وجود دارد؟
وام با وثیقه خودرو را میتوان فقط برای خرید خودرو مورد استفاده قرار داد. اما وام با وثیقه شخصی امکان خرید داراییهای مختلف (از جمله خودرو) را به شما میدهد که البته دارایی خریداری شده به عنوان ضمانت بازپرداخت اقساط، در رهن وامدهنده خواهد بود.
چه تفاوتی میان «وام با وثیقه روی سهم از ملک» با «وام مسکن» وجود دارد؟
احتمال عبارت «وام با وثیقه روی سهم از ملک» (secured home equity loan) را شنیده باشید. با کم کردن مجموع اقساط باقیمانده وام مسکن از ارزش روز ملک، میتوانید میزان واقعی مالکیتتان بر این ملک را محاسبه کنید. سپس از همین سهم غیررهنی ملک که مالکیت کاملا در اختیارتان است، به عنوان وثیقه وام استفاده کنید. این نوع وام معمولا برای نوسازی و تعمیرات خانه استفاده میشود. اما وام مسکن به خرید ملک اختصاص دارد و ملک خریداری شده به عنوان وثیقه در رهن بانک میماند.
برگرفته از finder