با وجود رکود نسبی بسیاری از کسب‌وکارها پس از آغاز همه‌گیری، بورس‌های آمریکای شمالی و البته بورس تورنتو، روزهای خوبی را پشت سر گذاشتند. شاخص‌ها در این بازارها در نخستین ماه‌های همه‌گیری افت شدیدی را تجربه کردند. با این وجود، این افت مدت زیادی دوام نیاورد و اکنون شاهد شکسته‌شدن پیاپی رکوردهای قبلی این شاخص‌ها هستیم.
اما هر صعودی، با یک نزول همراه خواهد بود. آیا صعودهای اخیر در نیمه دوم سال نیز ادامه می‌یابد یا با افت این بازارها روبرو می‌شویم؟
گوردون پاپه (Grdon Pape) مشاور سرمایه‌گذاری و مقاله‌نویس گلوب اند میل به تازگی در مطلبی در این نشریه کانادایی، پیش‌بینی کرده که روند صعودی بورس تورنتو در نیمه دوم سال نیز البته احتمالا با سرعت کمتر به پیش خواهد رفت.
Tory Zimmerman/Globe and Mail
ترجمه این مطلب که توسط تحریریه «فردا» آماده شده را اینجا بخوانید:
نیمه اول سال ۲۰۲۱ به پایان رسید و بازارهای بورس در بسیاری از کشورهای توسعه‌یافته توانستند در این شش ماه با رشد خوبی روبرو شوند. بیشتر شاخص‌های مربوط به بورس‌های آمریکای شمالی با رشد دورقمی روبرو شدند. دلیلش را نیز باید در شتاب‌گیری روند بهبود اقتصادی ناشی از مهار نسبی همه‌گیری دانست.
در نیویورک، شاخص اس‌اند‌پی ۵۰۰ با افزایش ۱۴/۴۱ درصدی تا پایان ماه جون (ژوئن) رشد خوبی را تجربه کرد. شاخص داو جونز و شاخص ترکیبی نزدک نیز به ترتیب با افزایش ۱۲/۷۳ و ۱۲/۵۹ درصدی روبرو شدند. این در حالی بود که قیمت سهام برخی شرکت‌های فناوری بازار نزدک کاهش یافتند.
اما بیشترین رشد در بازارهای بورس آمریکای شمالی به بورس تورنتو تعلق داشت. شاخص ترکیبی اس‌اند‌پی/تی‌اس‌اکس بورس تورنتو ۱۵/۶۷ درصد رشد داشت و نیمه اول سال را روی رقم ۲۰،۱۶۵/۵۸ به پایان رساند.
در مقاله‌ای که در ژانویه ۲۰۲۱ درباره چشم‌انداز بورس تورنتو نوشتم، پیش‌بینی کردم این بازار عملکرد بهتری نسبت به سال ۲۰۲۱ خواهد داشت و اصلی‌ترین دلیلم نیز این بود که سهام شرکت‌های نفتی دیگر همانند سال ۲۰۲۰ افت نمی‌کنند. در ابتدای امسال، روند رشد ارزش سهام بانک‌ها و موسسات مالی آغاز شده بود و پیش‌بینی کردم که این روند تداوم یابد.
اما مقایسه آن پیش‌بینی با وضعیت بورس تورنتو در پایان نیمه اول سال نشان می‌دهد بیش از اندازه محافظه‌کار بودم! پیش‌بینی من این بود که بورس تورنتو رشدی ۸ تا ۱۰ درصدی خواهد داشت. این در حالی است که بزرگ‌ترین بورس کانادا رشد بیشتری را تجربه کرد.
بخش مالی (شامل بانک‌ها و موسسات اعتباری) بیشترین نقش را در رشد بورس تورنتو داشتند. در واقع ۳۱/۶ درصد از افزایش شاخص بورس تورنتو به لطف همین بخش صورت گرفت. افزایش نرخ بهره و کاهش تمهیدات بانک‌ها برای جلوگیری از ضرر ناشی از عدم پرداخت وام‌ها موجب شد روند افزایش قیمت سهام بانک‌ها سرعت بیشتری به خود بگیرد. شاخص بخش مالی اس‌اند‌پی/تی‌اس‌اکس (S&P/TSX Capped Financials Index) در شش ماه نخست سال با افزایش ۲۱/۱ درصدی روبرو شد. البته اکنون که در نیمه دوم سال به سر می‌بریم، از این سرعت رشد کاسته شده است.
حدود ۱۳ درصد از افزایش شاخص بورس به بخش انرژی مربوط می‌شود. سال ۲۰۲۰ اصلا دوره خوبی برای سهام این شرکت‌ها نبود. اما در سال جاری، ورق به نفع این شرکت‌ها برگشت. شاخص این بخش از بورس تورنتو با رشد چشمگیر ۵۳/۹ درصدی همراه بود که البته افزایش قیمت جهانی نفت را باید اصلی‌ترین دلیلش دانست. درآمد برای برخی از این شرکت‌ها به قدری افزایش یافته که برخی به دنبال افزایش مبلغ سود نقدی سهام خود هستند.
همچنین بخوانید: خوش‌بینی افراطی کانادایی‌ها به بورس و چند توصیه
شرکت‌های حوزه مواد حدود ۱۱/۶ درصد از کل ارزش بازار بورس تورنتو را به خود اختصاص می‌دهند و سومین بخش بزرگ از این بازار به شمار می‌آیند. شاید با خودتان فکر کنید که افزایش تورم به افزایش فروش و در نتیجه ارزش این شرکت‌ها می‌انجامد. اما ظاهرا این طور نیست!
بخش مواد در نیمه اول سال با افت ۱/۲ درصدی روبرو شد. اصلی‌ترین دلیلش نیز قیمت جهانی فلزات گرانبها بود. چهار شرکت از پنج شرکت برتر این بخش (از نظر ارزش بازار) در زمینه طلا و نقره فعالیت دارند. رکود نسبی جهانی در بازار این فلزات اصلی‌ترین دلیل عدم رشد این بخش از بورس تورنتو بود.
اما شرکت‌های صنعتی که وزن کمتری نسبت به بخش مواد دارند، عملکرد بهتری داشتند. شاخص این بخش از بازار ۷/۳ درصد رشد داشت.
اما تنها بخش بازار که تاثیری دورقمی (بالای ۱۰ درصدی) بر شاخص داشت، بخش فناوری اطلاعات بود که با افزایش ۱۱/۱ ارزش روبرو شد. روزگاری این بخش از بازار به لطف وجود بازیگرانی مثل نورتل نتورک و نیز بلک‌بری، رونق زیادی داشت. اما افول این دو شرکت موجب افت شدید این بخش از ابزار شد.
با این وجود، قدرت‌گیری شاپیفای و همچنین تقویت شرکت‌های دیگری مثل اپن تکست، سی‌جی‌آی گروپ و نیز بازیکن تازه‌وارد بخش فناوری یعنی لایت‌سپید به اوج‌گیری این بخش کمک کرد. این بخش رشد باورنکردنی ۱۷ درصدی را در شش ماه اول سال تجربه کرد.
پیش‌بینی شش ماهه دوم
سئوال مهم اینجاست که آیا این روند در نیمه دوم سال نیز ادامه می‌یابد؟
پیش‌بینی خودم این است که بخش مالی بازار همچنان عملکرد خوبی خواهد داشت. افزایش نرخ بهره موجب بالا رفتن حاشیه خالص بهره می‌شود که نقش مهمی در سودآوری دارد.
منظور از حاشیه خالص بهره، تفاوت میان درآمد بانک از دریافت اقساط وام‌ها و اعتبارات داده شده با میزان سودی است که به صاحبان حساب‌های پس‌انداز، گواهی سپرده تضمینی و غیره داده می‌شود.
همچنین بخوانید: ورود کم‌سابقه سرمایه خارجی به بورس تورنتو
از سوی دیگر، بهبود اقتصاد موجب کاهش ریسک وام‌دهی برای بانک‌ها می‌شود. همچنین اگر نهاد ناظر موسسات مالی کانادا موافقت کند، شاهد افزایش قابل‌توجه سود نقدی سهام بانک‌ها خواهیم بود.
البته بخش انرژی احتمالا با موانعی جدی روبرو شود. افزایش قیمت نفت موجب بالا رفتن درآمد این شرکت‌ها در نیمه اول سال شد. اما به نظر نمی‌رسد در نیمه دوم سال نیز با تداوم این روند روبرو باشیم. در شش ماهه دوم سال احتمالا ثبات قیمت نفت در محدوده کنونی را خواهیم داشت. در نتیجه نباید انتظار رشد قابل‌توجه بازدهی سرمایه‌گذاری در سهام شرکت‌های انرژی را داشت.
بازارهای جهانی همچنان روی خوشی به طلا نشان نمی‌دهند و به همین دلیل، احتمالا باز هم با افت ارزش سهام این شرکت‌ها روبرو می‌شویم.
پیش‌بینی می‌شود بهبود اقتصاد به بهبود بخش صنایع می‌انجامد و بخش فناوری اطلاعات هم روندی مثبت را طی خواهد کرد.
روی هم رفته اینکه بورس تورنتو در نیمه دوم سال نمی‌تواند همانند نیمه اول با قدرت پیش برود. ناتوانی بخش انرژی از رشدی مشابه شش ماه اول از جمله مهم‌ترین دلایل این موضوع است. با این وجود، ادامه رشد بخش بانکی بازار اصلی‌ترین نیروی پیشران شاخص بورس خواهد بود.
