شاید کمتر کسی باشد که آرزوی رهایی از بدهیها و آزادی مالی را در سر نپروراند. با این وجود، درصد بسیار اندکی از خانوادهها میتوانند به این مرحله برسند. پیچیدگیهای دنیای مالی و سرمایهگذاری و دغدغههای روزمره را میتوان اصلیترین دلایل این ناکامی دانست.
اما آیا روشی ساده و سرراست برای رسیدن به این هدف وجود دارد؟
دیو رامسی (Dave Ramsey) که یک مشاور اقتصادی است، شیوهای را با عنوان «هفت گام کوچک» (Seven Baby Steps) پیشنهاد میکند. این شیوه، همان طور که از نامش هم پیداست، شامل هفت مرحله مختلف است که به تدریج خانوادهها را از بار بدهیها خلاص کرده، پساندازی برای موارد اضطراری ایجاد و زمینه را برای سرمایهگذاری و خلق ثروت بیشتر فراهم میکند.
حالا بیایید به بررسی این گامها بپردازیم.
گام اول: هزار دلار برای موارد اضطراری پسانداز کنید
اولین گام این است که هر چه سریعتر، هزار دلار برای روز مبادا پسانداز کنید. این پسانداز برای رویدادهای غیرمنتظرهای که ممکن است برایتان رخ دهد خواهد بود. داشتن این پسانداز کمی خیالتان را برای آینده راحت میکند و مانع از آن میشود که در موارد اضطراری به دریافت وام روی آورید.
گام دوم: همه بدهیهایتان را با روش «بهمن بدهی» بپردازید
در این گام، باید به سراغ پرداخت بدهیهای مختلف البته به جز بدهی وام مسکن بروید. بدهی کارتهای اعتباری، خودرو و اقساط وام دانشجویی از جمله این موارد هستند.
برای این کار ابتدا فهرستی از همه بدهیهایتان (به جز وام مسکن) تهیه کنید. آنها را به ترتیب میزان بدهی باقیمانده از کمترین به بیشترین ردیف کنید (نرخ بهره اهمیتی ندارد). حداقل مقدار قسط هر بدهی را بپردازید، ولی برای بدهی اول (کمترین بدهی در این فهرست) هر چه بیشتر میتوانید بپردازید. به این ترتیب، خیلی زود اولین بدهی تسویه شده و از فهرست خارج میشود. سپس به سراغ دومین بدهی از این فهرست بروید و این روش را به همین صورت تا پایان ادامه دهید.
این روش در اصطلاح «بهمن بدهی» (debt snowball) نام دارد. در این شیوه، ابتدا بدهیهای کوچک تسویه شده و به تدریج بدهیهای بزرگتر نیز تسویه میشوند. به این ترتیب میتوانید از شر تکتک بدهیهایتان خلاص شوید.
گام سوم: پساندازی برای ۳ تا ۶ ماه تهیه کنید
پس از پرداخت همه بدهیها، نوبت به پسانداز بیشتر میرسد. در این مرحله باید به اندازه هزینه ۳ تا ۶ ماه خانوادهتان پسانداز کنید. این پسانداز از شما در برابر پیامدهای مالی رویدادهای غیرمنتظره بزرگتر مثل از دست دادن شغل، تصادف یا بیماری محافظت میکند. در صورت داشتن چنین پساندازی، احتمال اینکه در این موارد گرفتار بدهیهای بیشتری شوید کاهش مییابد.
گام چهارم: ۱۵ درصد از درآمد خانواده را برای بازنشستگی پسانداز کنید
در این مرحله نوبت به سرمایهگذاری برای دوره بازنشستگی میشود. باید ۱۵ درصد از درآمد ناخالص خانواده را برای دوره بازنشستگی اختصاص دهید. برای مثال میتوانید از حساب پسانداز بازنشستگی (RRSP) به این منظور استفاده کنید.
گام پنجم: برای تحصیلات فرزندانتان پسانداز کنید
پس از تسویه بدهیها، پسانداز برای مواقع ضروری و همچنین آغاز پسانداز برای دوره بازنشستگی، نوبت به برنامهریزی برای تحصیلات فرزندانتان میرسد. برای این کار میتوانید از حساب پسانداز تحصیلی (RESP) استفاده کنید.
گام ششم: بدهی وام مسکنتان را بپردازید
در این گام به سراغ بزرگترین بدهی یعنی بدهی وام مسکن میروید. شاید بتوان گفت که این بدهی، اصلیترین مانع برای رسیدن شما به آزادی اقتصادی است. با پرداخت مبالغ بیشتری به جای اقساط معمول میتوانید این وام را در مدت زمان کوتاهتری تسویه کنید و البته احتمالا هزاران دلار نیز به دلیل پرداخت بهره کمتر صرفهجویی کنید.
البته دقت داشته باشید که برخی بانکها امکان پرداخت زودتر اقساط را به مشتریان نمیدهند. پیش از این کار، حتما قرارداد وام مسکنتان را بررسی کنید. شاید لازم باشد قراردادتان را تمدید (ریفایننس) کرده و آن را به یک بانک دیگر منتقل کنید.
گام هفتم: ثروت بیشتری بسازید
حالا که از شر همه بدهیها خلاص شدهاید و برای موقعیتهای اضطراری، بازنشستگی و تحصیلات فرزندانتان هم پسانداز میکنید، میتواند به سرمایهگذاری و افزایش ثروتتان بپردازید.