چرا تورم واقعی در کانادا، بیشتر از نرخ اعلامی است؟

برای بسیاری از کانادایی‌ها که قیمت درج شده روی فاکتور خریدهای مختلف را با قیمت‌ یکی دو سال پیش مقایسه می‌کنند، میزان افزایش صورت گرفته بالاتر از نرخ‌های تورم اعلامی به نظر می‌رسد. آیا ممکن است تورم اعلام شده توسط سازمان آمار کانادا، منعکس‌کننده همه واقعیت‌ها نباشد؟

گلوب اند میل به تازگی در مقاله‌ای به بررسی این موضوع پرداخته است:

……………………………………….

نرخ تورم سالانه کانادا در نوامبر به ۴/۷ درصد رسید که بیشترین میزان افزایش از سال ۱۹۹۱ تاکنون به شمار می‌رود. در این میان، یکی از چهره‌های سرشناس اقتصادی کانادا بر این باور است که تورم واقعی در کشور، بالاتر از این رقم است.

درک هولت (Derek Holt) اندکی پس از انتشار نرخ تورم نوامبر توسط سازمان آمار کانادا، در مقاله‌ای نوشت که معیار مورد استفاده توسط این سازمان برای محاسبه تورم، ایراداتی اساسی دارد. آقای هولت که مدیر بازارهای سرمایه اسکوشیا بانک است در این مقاله به این نکته اشاره کرد که نرخ تورم اعلام‌شده با واقعیت‌ها همخوانی ندارد.

اما اگر این ادعا درست باشد، نرخ تورم واقعی چقدر است؟ آقای هولت می‌گوید نرخ واقعی حدود ۶ درصد است. به این ترتیب، فاصله تورم در کانادا با همسایه جنوبی (که اکنون حدود ۶/۸ درصد است) کمتر می‌شود.

آقای هولت می‌گوید جای یک دسته مهم از محصولات در محاسبات سازمان آمار کانادا خالی است که آن هم به خودروهای کارکرده مربوط می‌شود. در محاسبات تورم در کانادا، قیمت این خودروها در نظر گرفته نمی‌شود. این در حالی است که قیمت خودروهای کارکرده طی دو سال اخیر با افزایش قابل‌توجهی روبرو بوده است.

اختلال در زنجیره تامین به بسیاری از صنایع آسیب رسانده است. اما کمتر صنعتی همچون خودروسازی از این موضوع آسیب دیده است. کمبود تراشه‌های نیمه‌رسانا در سراسر جهان موجب کاهش تولید خودرو شده است. در نتیجه، بسیاری از شرکت‌های اجاره‌دهنده خودرو، از نوسازی ناوگان و عرضه خودروهای قدیمی به بازار صرف نظر کردند. این وضعیت موجب کاهش عرضه خودروی کارکرده به بازار شد. همچنین به دلیل نگرانی برخی از مردم درباره سلامت وسایل حمل‌ونقل عمومی طی دوره همه‌گیری، فروش خودروهای کارکرده نیز افزایش یافت.

همه اینها سبب شد قیمت خودروهای کارکرده، به شدت بالا برود. در ماه نوامبر، قیمت خودروهای کارکرده در ایالات متحده رشد سالانه ۳۱ درصدی را تجربه کرد. این وضعیت به قدری وخیم بود که در برخی موارد، بعضی از خودروهای کارکرده با قیمتی بیشتر از خودروی نو همان مدل معامله شد.

وضعیت بازار خودرو در کانادا نیز چندان از ایالات متحده بهتر نیست. با این وجود، افزایش قیمت خودروی کارکرده در شاخص قیمت مصرف‌کننده در نظر گرفته نمی‌شود. البته در ماه جولای، گلوب اند میل دلیل این موضوع را از سازمان آمار کانادا پرسید و این سازمان نیز عدم دسترسی به داده‌های کافی را به عنوان دلیل اصلی مطرح کرد.

البته آقای هولت می‌گوید سال‌هاست ایالات متحده و بریتانیا به این داده‌ها دسترسی دارند و بهانه کانادا برای عدم دسترسی به این داده‌ها، پذیرفتنی نیست.

در حال حاضر، چند منبع مختلف برای بررسی قیمت خودروهای کارکرده در بازار کانادا وجود دارد. برای مثال، کنیدین بلک بوک (Canadian Black Book) شاخصی برای محاسبه تغییر در قیمت خودروهای کارکرده دارد. این شاخص نشان می‌دهد قیمت این خودروها در ماه نوامبر رشدی ۹/۵ درصدی نسبت به ماه قبل و نیز رشدی ۳۸ درصدی نسبت به سال قبل داشت که هر دوی این ارقام، رکوردهای جدیدی در این زمینه به شمار می‌روند. آقای هولت می‌گوید با در نظر گرفتن این شاخص می‌توان گفت که نرخ واقعی تورم حدود ۱/۳ بیشتر از میزان جاری (۴/۷ درصد) است و به حدود ۶ درصد خواهد رسید.

این کارشناس سرشناس اقتصادی می‌گوید با توجه به نقش تعیین‌کننده نرخ تورم در تصمیمات اقتصادی و حساسیت بازارهای سرمایه به آن، تورم در کانادا باید به شکلی بهتر محاسبه شود. نرخ تورم حتی ممکن است روی دستمزدها و مزایای شغلی برخی افراد هم تاثیر بگذارد و به همین دلیل، نمی‌توان منکر گسترده اثرات آن بر زندگی عامه مردم شد.