نگاهی به آمارهای اقتصادی نشان می‌دهد تعداد صندوق‌های قابل معامله (ETF) در کانادا هر ماه افزایش می‌یابد. برخی از این صندوق‌ها کاملا نوآورانه و جدید هستند و برخی دیگر نیز صرفا مشابه صندوق‌های قدیمی‌تر. اما آیا بازار سرمایه هنوز از این صندوق‌ها اشباع نشده است؟
ظاهرا نه! برخی کارشناسان بازارهای مالی بر این باورند که کانادا هنوز از ظرفیت کافی برای پذیرش صندوق‌های قابل معامله جدیدتر برخوردار است.
حوزه‌ای پررقابت
صندوق‌های قابل معامله از سوی بانک‌ها، شرکت‌های بیمه و حتی شرکت‌های رده متوسط و کوچک سرمایه‌گذاری عرضه می‌شود. هر صندوق قابل معامله در واقع سبدی شامل سهام شرکت‌های مختلف و گاهی برخی دیگر از دارایی‌ها مثل اوراق قرضه است. هر فرد می‌تواند چند واحد از این صندوق‌ها را خریداری کرده و در واقع، به صورت غیر مستقیم سهامدار بازار سرمایه شود.
در یکی دو سال اخیر، عرضه صندوق‌های قابل معامله به حوزه‌ای پررقابت تبدیل شده و گاهی حتی شاهد عرضه چندین صندوق در یک روز از سوی یک بانک یا موسسه مالی هستیم.
تا پایان جون (ژوئن) امسال ۱،۱۱۸ صندوق قابل معامله در بورس تورنتو حضور داشتند و ارزش کل دارایی‌های موجود در آنها نیز ۲۸۶ میلیارد دلار بود. برای مقایسه، کافی است بدانید حدود یازده سال پیش، فقط چهار بانک و موسسه مالی روی هم رفته ۱۴۰ صندوق در بازار بورس تورنتو عرضه می‌کردند و ارزش کل دارایی همه این صندوق‌ها روی هم رفته فقط حدود ۳۰ میلیارد دلار بود!
اما روند عرضه صندوق‌های جدید متوقف نشده و همچنان شاهد افزایش تعدادشان هستیم. برخی از این صندوق‌ها رویکردی کاملا جدید را دنبال می‌کنند. برای مثال، در ماه گذشته سه صندوق ویژه صنایع مرتبط با هیدروژن، لیتیوم و نیمه‌رساناها در بورس تورنتو بودیم. صندوق‌های ویژه سرمایه‌گذاری حلال و نیز سرمایه‌گذاری دوستدار محیط زیست از دیگر گزینه‌هایی است که در چند سال اخیر در برابر کانادایی‌ها قرار گرفته است.
استقبال گسترده از سرمایه‌گذاری در کانادا
در شش ماه نخست امسال، صندوق‌های قابل معامله در بورس تورنتو روی هم رفته حدود ۳۰ میلیارد دلار سرمایه جذب کردند که رکورد جدیدی در شش‌ماهه نخست سال در تاریخ بورس تورنتو به شمار می‌رود. این رقم ۳۵ درصد بالاتر از رکورد قبلی که در سال گذشته ثبت شده بود است.
البته این طور نیست که کل این مبلغ به شکلی یکنواخت روانه همه صندوق‌ها شده باشد. در واقع کمتر از ۵ درصد از صندوق‌ها توانستند بیشترین مقدار این سرمایه‌های جدید را جذب خود کنند.
در واقع، پنجاه صندوق قابل معامله برتر کانادا روی هم رفته ۲۶ میلیارد از این ۳۰ میلیارد پول تازه‌وارد را جذب کردند.
گرایش کانادایی‌ها به استفاده از شیوه‌های آنلاین برای سرمایه‌گذاری، یکی از دلایل این افزایش استقبال از صندوق‌های قابل معامله است. البته این ۳۰ میلیارد فقط از سوی مردم معمولی وارد این صندوق‌ها نشده و بخشی از آن توسط صندوق‌های مشترک (mutual fund) تامین شده است.
صندوق‌های مشترک الگویی تقریبا مشابه صندوق‌های قابل معامله دارند و سبدی از دارایی‌های مختلف هستند. با این وجود، امکان معامله واحدهای صندوق‌های مشترک در بورس وجود ندارد.
برخی کارشناسان تخمین می‌زنند بین ۳۰ تا ۵۵ درصد از کل سرمایه‌ای که در سال جاری وارد صندوق‌های قابل معامله شده، از سوی صندوق‌های مشترک بوده است.
سرمایه‌گذارانی مستقل
یکی از الگوهای جالبی که در یکی دو سال اخیر در بازار سرمایه کانادا در حال شکل‌گیری است، ورود سرمایه‌گذاران جدیدی است که بدون واسطه به سرمایه‌گذاری می‌پردازند. این افراد ترجیح می‌دهند به جای اینکه پول‌شان را در حساب‌های سرمایه‌گذاری بانکی بگذارند، به صورت مستقیم به سراغ صندوق‌های سرمایه‌گذاری بروند.
گفتنی است در سال ۲۰۲۰، حدود ۲/۳ میلیون نفر حساب جدید سرمایه‌گذاری توسط افراد حقیقی در کانادا ایجاد شد.
بیشتر این افراد، جوانانی هستند که به دلیل همه‌گیری موفق به پس‌انداز بیشتر شدند و بخشی از این پس‌انداز را در صندوق‌های مشترک سرمایه‌گذاری کردند. درصد قابل‌توجهی از این سرمایه وارده به صندوق‌های مشترک نیز به صندوق‌های قابل معامله سرازیر شده است.
سرمایه ناکافی و احتمال ناکامی
گفتیم که بخش زیادی از سرمایه تازه‌وارد وارد فقط ۵ درصد از صندوق‌های قابل معامله شده است. برخی کارشناسان می‌گویند یک صندوق قابل معامله باید بتواند حداقل ۳۰ میلیون دلار سرمایه جذب کند تا طی سه سال به سوددهی برسد. در حال حاضر، سرمایه ۴۸۵ صندوق قابل معامله در کانادا زیر ۳۰ میلیون دلار است.
در واقع حدود ۴۰ درصد از کل این صندوق‌ها سوددهی لازم را ندارند. این وضعیت ممکن است در دو یا سه سال آینده به نتایج ناخوشایند برای سرمایه‌گذاران این صندوق‌ها بیانجامد.
برگرفته از گلوب اند میل
