حساب پس انداز بازنشستگی (RRSP) یکی از رایجترین شیوهها برای برنامهریزی مالی دوره بازنشستگی در کانادا به شمار میرود. این حساب که در اصلا حساب ثبتشده پس انداز بازنشستگی (Registered Retirement Savings Plan) خوانده میشود یک سری معافیت مالیاتی به همراه دارد.
معافیتهای مختلف مالیاتی و نیز انعطافپذیری بالا از جمله مزایای این حساب هستند. امکان محدود کردن میزان وارد کردن سرمایه، امکان برداشت پیش از بازنشستگی برای خریدهای مهم نظیر اولین خانه و یا تحصیلات از جمله این مزایای به شمار میروند.
به همین دلیل آگاهی از جزئیات این حساب میتواند به شما برای برنامهریزی بهتر زندگیتان در دوره بازنشستگی کمک کند.
حساب پس انداز بازنشستگی (RRSP) چیست؟
حساب پس انداز بازنشستگی (RRSP) ابزاری برای پسانداز و سرمایهگذاری افراد شاغل و نیز خویشفرما در کانادا برای دوره بازنشستگی است. مبالغ واریزی به این حساب به تدریج بیشتر میشود و تا زمان برداشت، مالیاتی به آن تعلق نمیگیرد. در زمان برداشت نیز، مالیات تعلق گرفته به آن، چندان بالا نخواهد بود. به مبالغ واریزی که در دوره اشتغال به حساب پس انداز بازنشستگی (RRSP) واریز میکنید، مالیات تعلق نمیگیرد. در مقابل، در هنگام برداشت که دیگر درآمد ناشی از شغل ندارید و در بازههای پائینی درآمد قرار دارید، درصد پائینی از مالیات را بابت برداشت از حساب، پرداخت خواهید کرد.
فرآیند عملکرد آر.آر.اس.پی به این صورت است که بخشی از درآمدتان را به صورت مستمر وارد این حساب میکنید. مبلغ مذکور نباید بیش از حد تعیینشده توسط قانون مالیات بر درآمد کانادا باشد. این مبلغ میتواند در قالب خرید انواع اوراق بهادار نظیر صندوقهای مشترک، صندوقهای قابل معامله (ETF)، اوراق مشارکت و … باشد.
مزایای حساب پس انداز بازنشستگی (RRSP) در کانادا
- مزیت مالیاتی: مبلغ انتقال یافته از درآمد به حساب آر.آر.اس.پی معاف از مالیات خواهد بود. سود حاصله از این سرمایهگذاری هم معاف از مالیات. فقط در هنگام برداشت در هنگام بازنشستگی باید مالیات مربوطه را پرداخت کرد.
- بازه پولی انتقال به حساب: هر فرد میتواند تا ۱۸ درصد از درآمد سالانه خود را به حساب پس انداز بازنشستگی (RRSP) منتقل کند که البته تا سقف ۲۶۵۰۰ دلار در سال است. اگر کسی بخشی از این بازه را استفاده نکند، این بخش به سال بعد منتقل میشود. برای مثال اگر ۲۴ هزار دلار به این حساب انتقال یابد، ۲۵۰۰ دلار فضای باقیمانده به سال بعد منتقل میشود. در نتیجه در سال بعد میتوان تا ۲۵۰۰ دلار بیشتر از سقف به حساب انتقال داد. در واقع، بازه پولی استفاده نشده هرگز از بین نرفته و به سال آینده منتقل میشود.
- امکان برداشت برای خریدهای ضروری: هر فرد میتواند تا سقف مشخصی از موجودی حساب پس انداز بازنشستگی (RRSP) برای برخی خرجهای مهم نظیر خرید اولین خانه خود استفاده کند.
معایب حساب پس انداز بازنشستگی
- دردسرهای برداشت: اگر به هر دلیلی پیش از بازنشستگی نیاز به بخشی از موجودی حساب پس انداز بازنشستگی (RRSP) داشتید، باید جریمه کلانی بابت این برداشت بپردازید. مالیات نیز به این برداشت تعلق میگیرد.
- پیچیدگیهای مالیاتی: کاناداییها باید تا سن ۷۱ سالگی اقدام به تبدیل این حساب به «صندوق درآمد بازنشستگی» (Registered Retirement Income Fund) کنند تا بتوانند درآمدی از آن برداشت کنند. اما شاید برخی از آمادگی لازم برای پرداخت این مالیات برخوردار نباشند که همین موجب بروز دردسرهای دیگری میشود.
انواع حساب پس انداز بازنشستگی
- آر.آر.اس.پی شخصی (Individual RRSP): این حساب توسط یک فرد برای خودش افتتاح میشود. او هم صاحب حساب است و هم به صورت مستمر، مبالغی را به آن انتقال میدهد.
- آر.آر.اس.پی گروهی (Group RRSP): این نوع حساب توسط یک شرکت برای کارکنانش افتتاح میشود. شرکت هر ماه مبلغی را از حقوق کارکنان کم کرده و به این حساب واریز میکند.
- آر.آر.اس.پی همسر (Spousal RRSP): مزایای این حساب برای یکی از همسرن است، ولی مزایای مالیاتی به هر دو نفر تعلق می؛یرد. برای نمونه، اگر درآمد یکی از همسران بالاتر باشد، میتواند بخشی از درآمد را به حساب همسرش انتقال دهد. این مبلغ هم معاف از مالیات خواهد بود.
- آر.آر.اس.پی جمعی (Pooled RRSP): این حساب توسط کارکنان و صاحبان کسبوکارهای کوچک و نیز افراد خویشفرما افتتاح میشود.
چطور یک حساب پس انداز بازنشستگی (RRSP) افتتاح کنیم؟
گام اول، مراجعه به یک نهاد مالی مثل بانک، اتحادیه اعتباری یا شرکت بیمه است. پس از ارائه اطلاعات اولیه از سوی شما، کارشناسان آنجا به شما خواهند گفت که آیا امکان باز کردن حساب پس انداز بازنشستگی (RRSP) را دارید یا خیر. همچنین شاید به شما برای چگونگی سرمایهگذاری در این حساب کمک کنند. بهتر است جلسهای را برای مشاوره با یکی از مشاوران مالی در موسسه مورد نظر درخواست کنید.
اگر در بانک یا موسسه مالی مورد نظر حسابی ندارید، بهتر است مدارک شناسایی را برای افتتاح حساب پس انداز بازنشستگی (RRSP) با خودتان همراه داشته باشید. از شما درخواست میشود فرم افتتاح حساب آر.آر.اس.پی را تکمیل کنید. همچنین اطلاعاتتان درباره سرمایهگذاری و اهدافتان برای افتتاح این حساب ارزیابی میشود.
پس از اینکه حساب آر.آر.اس.پی شما افتتاح شد، میتوانید از حسابی دیگر به آن مبلغی را منتقل کرده و یا به شیوههای دیگر (صندوقهای مشترک، ای.تی.اف و …) سرمایهای را به آن انتقال دهید.
داراییهای قابل انتقال به این حساب
بر عکس بسیاری از حسابهای بانکی که فقط باید پول نقد به آن منتقل کرد، امکان انتقال چندین نوع دارایی مختلف به حساب پس انداز بازنشستگی (RRSP) وجود دارد. این داراییها به شرح زیر هستند:
- صندوقهای مشترک (Mutual Funds)
- صندوقهای قابل معامله (Exchange-Traded Funds) یا همان ای.تی.اف (ETF)
- سهام (Stocks)
- اوراق مشارکت (Bonds)
- گواهی سرمایه گذاری تضمینی (Guaranteed Investment Certificates) یا همان جی.آی.سی (GIC)
- صندوقهای درآمدی (Income Trust)
- وامهای مسکن (Mortgage Loans)
- ارزهای خارجی (Foreign Currency)
- صندوقهای حمایتشده از سوی اتحادیههای شغلی (Labour-Sponsored Funds)
نرخ سود برای حساب پس انداز بازنشستگی چقدر است؟
نرخ سود برای آر.آر.اس.پی به نوع سرمایهگذاری صورت گرفته در آن و نیز عملکرد آن سرمایهگذاری بستگی دارد. برای مثال، فرض کنید که گواهی سرمایه گذاری تضمینی (GIC) را خریدهاید و در حساب پس انداز بازنشستگیتان قرار دادهاید. از آنجا که جی.آی.اس ریسک اندکی دارد، سود حاصل از آن بین ۰/۱۰ درصد تا ۲ درصد در سال خواهد بود که البته به طول دوره آن هم بستگی دارد. سود جی.آی.سیهای کوتاهمدت معمولا کمتر است و بالعکس. سود حاصل از اوراق مشارکت بیشتر از گواهی سرمایه گذاری تضمینی (GIC) است. اما باز هم این سود بین ۲ درصد تا ۴/۵ درصد در سال خواهد بود.
از سوی دیگر، یک صندوق مشترک متوازن (یعنی دربردارنده ترکیبی از سهام و اوراق مشارکت) یک گزینه سرمایهگذاری با ریسک اندکی متوسط است. به دلیل، سودآوری سالانه بیشتری دارد. صندوقها در سال میتوانند بین ۴ درصد تا ۷/۵ درصد سودآوری داشته باشند. البته نرخ سود آنها در هر سال ممکن است متفاوت باشد.
اگر به سراغ صندوقهای مشترک میروید، باید کارمزدها و نیز «نسبت هزینه مدیریتی» (MER) را هم در نظر بگیرید. «نسبت هزینه مدیریتی» کارمزدی است که بابت مدیریت این صندوقها از شما گرفته میشود. یک سرمایهگذاری با نرخ بهره پائینتر ولی کارمزد کمتر میتواند در نهایت سودی بیشتر از سرمایهگذاری قدرتمندتر ولی با کارمزد بیشتر نصیبتان کند.
چطور سرمایه را وارد آر.آر.اس.پی کنیم؟
یکی از مزایایحساب پس انداز بازنشستگی (RRSP) این است که هر زمانی میتوانید بخشی از سرمایهتان را وارد آن کنید. برای اینکه این سرمایه مشمول معافیت از پرداخت مالیات باشد، دقت کنید که ورود سرمایه به این حساب حتما در سال مالیاتی تا ۶۰ روز پس از سال مالیاتی بعدی صورت گیرد.
هر فرد حداکتر تا ۱۸ درصد از درآمدش تا سقف ۲۷۲۳۰ دلار را میتواند وارد حساب پس انداز بازنشستگی (RRSP) کند. اگر طرح مستری بازنشستگی از سوی کارفرما را نیز دارید، این سقف کمتر خواهد بود. البته در هر شرایطی، میزان استفاده نشده (فاصله میزان سرمایه وارد شده تا حداکثر مجاز) را میتوان به سالهای بعد انتقال داد.
برداشت از حساب پس انداز بازنشستگی
اگر قبل از رسیدن به بازنشستگی بخواهید از حساب پس انداز بازنشستگی (RRSP) برداشت کنید، با جریمه سنگین روبرو خواهید شد. مبلغ برداشتی مشمول مالیات تکلیفی خواهد بود. اگر ۵ هزار دلار از این حساب برداشت کنید، نرخ مالیات تکلیفی ۱۰ درصد خواهد بود. اگر مبلغ برداشتی بین ۵۰۰۱ تا ۱۵ هزار دلار باشد نیز نرخ این مالیات ۲۰ درصد خواهد شد. برای مبالغ بالای ۳۰ درصد نیز مالیات تکلیفی ۳۰ درصد از مبلغ را شامل میشود. این نرخها در همه جای کانادا یکسان است و فقط در کبک متفاوت است. در استان کبک، مالیات استانی بر مالیات تکلیفی فدرال اضافه میشود.
مبلغ برداشتی از آر.آر.اس.پی از نظر دولت کانادا، درآمد محسوب میشود. در نتیجه مشمول مالیات جانبی (marginal tax) هم خواهد بود. اگر نرخ مالیات جانبی شما بیشتر از مالیات تکلیفی باشد، باید در پایان سال مبلغ اضافه را به عنوان مالیات بپردازید.
اما در دو حالت میتوانید بدون پرداخت مالیات از این حساب برداشت کنید. این دو حالت عبارتند از:
- برای خرید اولین خانه: بر اساس برنامهای موسوم به «طرح خریداران خانه» (Home Buyers’ Plan) میتوانید تا سقف مشخص، برای ساخت یا خرید خانه مورد نظر برای خودتان یا فردی که ناتوانی دارد، از حساب پس انداز بازنشستگی (RRSP) برداشت کنید. این خانه باید در کانادا واقع شده باشد. همچنین برداشت پول برای اجاره خانه مورد نظر امکانپذیر نیست. در سال ۲۰۱۹، سقف برداشت از این حساب برای تامین مالی خرید یا ساخت خانه، ۳۵ هزار دلار بود.
- برای تحصیلات: بر اساس برنامهای موسوم به «طرح یادگیری مادامالعمر» (Lifelong Learning Plan) در کانادا، میتوانید تا سقف مشخصی از حساب پس انداز بازنشستگی (RRSP)برای تحصیلات یا آموزشهای شغلی تماموقت خودتان، همسر قانونی یا همسر عرفیتان برداشت کنید. امکان برداشت برای تحصیلات یا آموزش شغلی فرزندان و یا همسر آنها وجود ندارد. تا سال ۲۰۱۹، حداکثر میزان برداشت سالانه از حساب پس انداز بازنشستگی (RRSP) برای تحصیلات، حداکثر ۲۰ هزار دلار بود.
سئوالات رایج درباره حساب پس انداز بازنشستگی در کانادا
چطور هنگام بازنشستگی میتوان از حساب حساب پس انداز بازنشستگی استفاده کرد؟
تمامی واریزیها و سرمایههای وارد شده به آر.آر.اس.پی تا سن ۷۱ سالگی شما، در این حساب باقی میماند. گفتنی است سن ۷۱ سالگی برای این حساب، ملاک قرار میگیرد و اصلا مهم نیست که قبل از این سن، دست از کار کشیده باشید یا همچنان مشغول کار باشید. در این سن امکان برداشت از این حساب را خواهید داشت. رایجترین اقدام برای برداشت نیز انتقال موجودی به صندوق درآمد بازنشستگی (RRIF) است. اگر سرمایهتان را از حساب پس انداز بازنشستگی (RRSP) به صندوق درآمد بازنشستگی (RRIF) منتقل کنید، هر ماه میتوانید درآمد بازنشستگی را از آن دریافت کنید.
چه تفاوتی بین حساب پس انداز بازنشستگی (RRSP) و طرح مستمری (APP) وجود دارد؟
حساب پس انداز بازنشستگی (RRSP) نوعی حساب انفرادی است. اما طرح مستمری (RPP) از سوی کارفرما تامین میشود. هدف هر دوی این طرحها تامین اقتصادی فرد در دوره بازنشستگی است. اما طرح مستمری (RPP) از سوی شرکتها برای ارائه مستمری به کارکنانشان اجرا میشود.
در چه مواردی امکان برداشت از حساب پس انداز بازنشستگی (RRSP) بدون جریمه وجود دارد؟
هر فرد میتواند تا سقف ۲۵ هزار دلار را بدون پرداخت مالیات یا جریمه، برای خرید اولین خانه از حساب آر.آر.اس.پی خود برداشت کند. همچنین امکان برداشت تا سقف ۲۰ هزار دلار برای تحصیلات خود فرد یا همسرش هم وجود دارد. البته این میزان در هر سال نباید بیشتر از ۱۰ هزار دلار باشد. در هر دوی این حالتها (برداشت برای خرید خانه یا تحصیلات)، مبلغ برداشت شده باید طی ۱۵ سال دوباره به این حساب بازگردانده شود.
در مطلبی با عنوان «برداشت از حساب بازنشستگی برای پیشپرداخت خرید خانه» درباره این مساله بیشتر توضیح دادیم.
برگرفته از finder
