سرمایه‌گذاری در کانادا از پیچیدگی‌های خاص خودش برخوردار است. این پیچیدگی‌ها فقط برای مهاجرانی که به تازگی وارد کانادا شده‌اند نیست و بسیاری دیگر از کانادایی‌ها نیز با این مشکل دست‌وپنجه نرم می‌کنند.
به همین دلیل، بسیاری از مردم به مشاور مالی نیاز دارند. اما اگر به هر دلیلی به مشاور مالی دسترسی نداشتیم، فناوری یک راه جدید هم پیش رویمان قرار داده که می‌تواند مزیت‌های مختلفی نیز به همراه داشته باشد. مشاوران مالی دیجیتال که معمولا با نام «ربات مشاور» (robo-advisor) شناخته می‌شوند، می‌توانند به ارائه مشاوره و مدیریت سبد سرمایه برای کاربران بپردازند.
ربات مشاور مالی چیست؟
یک ربات مشاور مالی از الگوریتم‌های پیچیده برای انجام کارهایی که یک مشاور انسانی امور مالی اجرا می‌کند بهره می‌گیرد.
ربات مشاور مالی معمولا در صندوق‌های قابل معامله در بازار (ETF) سرمایه‌گذاری می‌کند. هر صندوق قابل معامله در بازار دارای اوراق بهاداری با نرخ‌های مختلف سود است. این صندوق‌ها در بازار سهام خرید و فروش می‌شوند. در واقع امکان خرید و فروش آنها مثل صندوق‌های مشترک وجود ندارد. از آنجا که صندوق‌های قابل معامله در بورس از تنوع بالایی برخوردارند و معمولا بر اساس یک سری فرمول رتبه‌بندی می‌شوند، خودکارسازی فرآیند خرید و فروش آنها کار چندان دشواری نیست.
ربات‌های مشاور مالی یک سری گزینه به شما پیشنهاد می‌کنند. این پیشنهادات در واقع پول شما را بین سهام و سرمایه‌گذاری‌های دارای سود ثابت (نظیر اوراق قرضه) تقسیم می‌کند. نسبت تقسیم بین این دو گزینه (یعنی «سهام» و «سرمایه‌گذاری با درآمد ثابت») به میزان ریسک‌پذیری‌تان بستگی دارد. هر قدر ریسک‌پذیری بیشتری داشته باشید، درصد سهام در سبد سرمایه‌گذاری‌تان بیشتر می‌شود و احتمال رشد سریع ثروت‌تان هم افزایش می‌یابد. با این حال ریسک از دست دادن دارایی‌تان هم بیشتر خواهد شد.
بسیاری از ربات‌های مشاور مالی در کانادا به شما امکان سرمایه‌گذاری در حساب‌های مختلف نظیر حساب پس‌انداز معاف از مالیات (TFSA)، حساب پس‌انداز تحصیلی (RESP) و نیز حساب پس‌انداز بازنشستگی (RRSP) را می‌دهند.
داستان شکل‌گیری ربات مشاور مالی
بحران مالی سال ۲۰۰۸ ایالات متحده، اولین شرکت ارائه ربات مشاور مالی در دنیا به نام «بترمنت» (Betterment) تاسیس شد. موج ربات‌های مشاور مالی در سال ۲۰۱۴ به کانادا هم رسید. در این سال، «ولث‌بار» (WealthBar) به عنوان اولین ربات مشاور مالی در کانادا وارد میدان شد. از آن به بعد شرکت‌های دیگر هم به این حوزه وارد شدند. در مجموع شرکت‌هایی نظیر «ولث‌سیمپل» (Wealthsimple)، «نست ولث» (Nest Wealth) و «جاست‌ولث» (JustWealth) با موفقیت قابل‌توجهی روبرو شدند.
برخی از بانک‌های بزرگ کانادا نیز وارد این حوزه شده‌اند. بانک مونترال (BMO) یک خدمت ترکیبی سرمایه‌گذاری به نام «اسمارتفولیو» (Smartfolio) را عرضه می‌کند. اسمارتفولیو از فرآیندهای خودکار برای نظارت بر عملکرد مشاوران حرفه‌ای بهره می‌گیرد. رویال بانک کانادا (RBC) هم ابزاری به نام «ایونست‌ایز» (InvestEase) دارد. ایونست‌ایز یک ربات مشاور مالی دارد و البته از سوی مشاوران مالی معتبر نیز خدماتی به مشتریان ارائه می‌کند.
خوب است بدانید ربات‌های مشاور مالی در کانادا حدود ۷ میلیارد دلار سرمایه را مدیریت می‌کنند. پیش‌بینی می‌شود این رقم طی سال‌های آینده به شکل قابل‌توجهی افزایش یابد.
یک ربات مشاور مالی چطور کار می‌کند؟
ربات ارائه‌دهنده مشاور بر خلاف مشاوران انسانی، برای انجام معاملات تحت تاثیر احساسات و هیجانات قرار نمی‌گیرد. ربات مشاور مالی فقط به الگوریتم‌ها و مدل‌های ریاضی تعیین‌کننده موارد درستی که باید در سرمایه‌گذاری صورت گیرد توجه می‌کند. این مشاوران دیجیتال ارزان‌تر هم هستند. هزینه دریافت مشاوره از یک ربات مشاور مالی حدود یک دهم هزینه مشاوره به شیوه سنتی است.
فرآیند عملکرد ربات مشاوره مالی
برای اینکه یک ربات مشاور مالی به شکلی درست به مدیریت سبد سرمایه‌گذاری شما بپردازد، باید سه مرحله را پشت سر بگذارید.
مرحله اول: ارائه جزئیات
اهداف‌تان از سرمایه‌گذاری، بازه مورد نظر و نیز میزان ریسک‌پذیری یا ریسک‌گریزی‌تان را به ربات اعلام می‌کنید تا سبد سرمایه‌گذاری بر اساس این جزئیات تعیین شود.
مرحله دوم: بررسی پیشنهادات
ربات مشاور مالی یک سبد سرمایه‌گذاری را پیشنهاد می‌کند. این سبد معمولا بر مبنای صندوق‌های قابل معامله در بازار (ای.تی.اف) است. با بررسی جزئیات و شرایط اعلام شده از سوی ربات، با ریسک‌های احتمالی سرمایه‌گذاری پیشنهادی آشنا می‌شوید. به دقت باید این پیشنهادات را بررسی کنید.
مرحله سوم: سرمایه‌گذاری
پس از تشکیل سبد اولیه، ربات مشاور مالی به مدیریت آن پرداخته و در صورت لزوم، تغییراتی در آن ایجاد می‌کند تا عملکرد سبد را بر اساس سطح ریسک‌پذیری شما حفظ کند.
ثبت‌نام برای استفاده از خدمات ربات مشاور مالی
فرآیند ثبت‌نام برای هر ربات ممکن است با ربات دیگر متفاوت باشد. با این وجود، معمولا باید مراحل زیر را طی کنید:
۱. نام، مشخصات تماس و یک مدرک هویتی را ارائه می‌کنید.
۲.پرسشنامه‌ای شامل بازه زمانی مورد نظر برای سرمایه‌گذاری و نیز میزان ریسک‌پذیری‌تان در نوسانات بازار را تعیین می‌کنید.
۳. ربات مشاور مالی، یک سبد سرمایه‌گذاری را پیشنهاد می‌کند.
۴. اگر از سبد پیشنهادی راضی بودید، می‌توانید بر اساس راهبرد پیشنهادی جلو بروید.
۵. اطلاعات حساب بانکی را برای برداشت به منظور انجام سرمایه‌گذاری به ربات می‌دهید.
۶. ربات مشاور مالی به صورت خودکار سبد سرمایه‌گذاری را برایتان تهیه کرده و آن را مدیریت می‌کند. اگر بازار با نوسان روبرو بود، در صورت لزوم تغییراتی در سبد سرمایه‌گذاری‌تان می‌دهد تا بر سبد همچنان با ریسک‌پذیری‌تان منطبق باشد.
مزایای ربات مشاور مالی چیست؟
هزینه دریافت خدمات از این نرم‌افزارها به مراتب کمتر از مشاوران انسانی امور مالی است. همچنین به ازای تراکنش‌هایی هم که انجام می‌دهند، کمیسیونی دریافت نمی‌کنند.
هزینه سالانه استفاده از ربات مشاور مالی معمولا بین ۰/۰۲ تا ۱ درصد از ارزش سبد دارایی مدیریت شده است. در حالی که مشاوران سنتی بین ۲ تا ۳ درصد از این میزان را مطالبه می‌کنند. برخی از ربات‌های مشاور این امکان را نیز در اختیارتان قرار می‌دهند تا بدون نیاز به یک مبلغ حداقلی، حسابی باز کنید. در واقع حتی با یک دلار نیز می‌توانید به سرمایه‌گذاری بپردازید.
در صورت استفاده از ربات مشاور مالی، با وجود اینکه دارایی‌هایتان توسط یک الگوریتم مدیریت می‌شود، در صورتی که سئوالی داشته باشید می‌توانید از یاری کارشناسان مشاور امور مالی هم برخوردار شوید.
امنیت دارایی‌های تحت مدیریت ربات مشاور مالی
شاید برای شما هم این سئوال مطرح شود که آیا مدیریت دارایی‌ها توسط یک الگوریتم رایانه‌ای، از امنیت کافی برخوردار است. واقعیت این است که این شیوه مدیریت سرمایه‌گذاری، از نظر امنیت تفاوت چندانی با شیوه سنتی مدیریت سبد دارایی‌ها توسط یک کارشناس امور مالی ندارد.
در کانادا، ربات‌های مشاور معمولا از عنوان «مدیر سبد دارایی» نیز برخوردارند. این بدان معناست که الزامات قانونی که برای صیانت از منافع سرمایه‌گذار وجود دارد را رعایت می‌کنند. همچنین بسیاری از این ربات‌ها عضو صندوق حفاظت از سرمایه‌گذار در کانادا (Canadian Investor Protection Fund) هستند. در صورت ورشکسته شدن ربات مشاور مالی،این صندوق ضررهای هر سرمایه‌گذار تا سقف ۱ میلیون دلار را پوشش می‌دهد.
موارد مهم در مقایسه و انتخاب یک ربات مشاور مالی
اگر دوست دارید برای سرمایه‌گذاری از یک ربات مشاور مالی استفاده کنید، در گام اول به این سئوالات پاسخ دهید:
- از همان ابتدا، چقدر می‌خواهید سرمایه‌گذاری کنید؟
- تا چه میزان حاضرید کارمزد بدهید؟
- آیا به سرمایه‌گذاری مسئولانه از نظر اجتماعی (socially responsible investments) علاقه دارید؟ این نوع سرمایه‌گذاری بیشتر بر روی شرکت‌های متعلق به اقلیت‌ها یا اقوام مختلف کانادا می‌پردازد و به دنبال ایجاد تاثیری مثبت در جامعه است.
- آیا به دنبال سرمایه‌گذاری در حساب‌های چندمنظوره نظیر تی.اف.اس.اِی هستید یا اینکه حساب‌های ویژه‌ای نظیر آر.ای.اس.پی یا آر.ای.اس.پی را ترجیح می‌دهید؟
برای اطلاعات بیشتر، توصیه می‌کنیم مطلب «مقایسه پنج ربات مشاور مالی پرطرفدار در کانادا» را نیز مطالعه کنید.
