شواهد از افزایش تقاضا در بازار اجاره مسکن در کانادا حکایت دارد. تداوم این روند میتواند به کمبود مسکن ارزان در کشور دامن بزند.
تا پیش از آغاز همهگیری، بازار املاک در سراسر کانادا، از ونکوور گرفته تا پرنس ادوارد آیلند، گرفتار ترکیبی از مشکلات مختلف مثل آمار پائین ساخت آپارتمانهای اجارهای و افزایش پیوسته قیمت بود. در آن دوران، بازار بیشتر به کام صاحبخانهها جریان داشت.
اما آغاز همهگیری تا حدی این فضا را تلطیف کرد. در بسیاری از شهرها با افزایش خانههای خالی از مستاجر روبرو شدیم و حتی اجارهبها نیز در برخی مناطق با افت روبرو شد. کاهش ورود مهاجرات جدید به کشور از اصلیترین دلایل این پدیده بود.
اما این روند، چندان طول نکشید. میانگین اجاره ماهانه واحدهای مسکونی ارائهشده در وبسایت رنتالز (rentals.ca) در ماه جون برابر با ۱،۷۲۱ دلار بود که رشدی ۲/۷ درصدی را نسبت به ماه قبل (اپریل) نشان میداد. البته این میزان همچنان پائینتر از میانگین اجارهبها پیش از آغاز همهگیری است.
بر اساس گزارش سازمان آمار کانادا، میانگین اجاره بها در ماه می نیز رشد ۲/۵ درصدی را تجربه کرد که بیشترین میزان افزایش یک ساله از ابتدای ۲۰۲۰ به این سو به شمار میرفت. در بازه شش ماهه پیش از آن، این افزایش فقط ۰/۸ درصد بود.
اما در ماههای آینده، احتمالا با افزایش تقاضا برای مسکن اجارهای روبرو باشیم که اصلیترین دلیلش نیز ورود مهاجران جدید به کشور است. همچنین با شروع به کار کلاسهای حضوری در دانشگاه، تعداد دانشجویانی که به دنبال اجاره خانه هستند افزایش مییابد.
خلاصه اینکه بسیاری از شهرها دوباره به وضعیت قبل بازار املاک اجارهای باز میگردند و همین امر، در نهایت به افزایش فشار بر مستاجران میانجامد.
بحران مسکن ارزان در کانادا
این روزها، در بزرگترین بازار املاک اجارهای کانادا، شاهد تغییراتی جدی هستیم. میانگین اجارهبها برای ساختمانهای ویژه اجاره در تورنتوی بزرگ در سهماهه دوم امسال برابر با ۲،۲۸۹ دلار بود که افتی ۵ درصدی نسبت به سال قبل داشت، ولی ۱/۹ درصد بیشتر از سهماهه اول بود. این اولین بار پس از آغاز همهگیری است که میانگین اجارهبها در تورنتو افزایش مییابد.
درصد قابلتوجهی از واحدهای اجارهای در تورنتو در قالب کاندو هستند. بازار اجاره کاندو در چند وقت اخیر حسابی داغ شده است. در چهار دوره سهماهه اخیر، ۵۰ هزار قرارداد لیز کاندو در تورنتو بسته شد که رشدی ۵۸ درصدی را نسبت به رکورد قبلی نشان میدهد. درصد زیادی از این قراردادهای لیز به مناطق مرکز شهر مربوط میشود.
در چند ماه ابتدایی همهگیری با موج گستردهای از مهاجرت مردم از شهرهای بزرگ به مناطق اطراف یا شهرهای کوچک روبرو بودیم. اما نگاهی به آمارهای تورنتو نشان میدهد این روند در حال معکوس شدن است.
برخی کارشناسان بر این باورند که نرخ اشغال واحدهای مسکونی و نیز اجارهبها در تورنتو تا اوایل سال آینده به وضعیت پیش از همهگیری بازمیگردد. در نتیجه، با توجه به کمبود عرضه در این بازار، احتمالا باز هم شاهد فشار بیشتر بر مستاجران خواهیم بود.
همه اینها در حالی است که طی همهگیری، برخی صاحبخانهها در تورنتو و برخی دیگر از شهرهای دیگر کانادا، اقدام به ارائه مشوقهایی به مستاجران جدید میکردند که برای نمونه میتوان به نگرفتن یک ماه اجاره اشاره کرد.
با وجود اینکه هنوز هم چنین مشوقهایی در تورنتو ارائه میشود، صاحبخانهها در شهرهای دیگر حالا تمایل چندانی به آن ندارند. برای نمونه، در ساسکاچوان و آلبرتا دیگر خبری از این مشوقها نیست.
از سوی دیگر، برخی فعالان حوزه املاک میگویند همهگیری چندان هم به نفع مستاجران نبود. بسیاری از مستاجران، قراردادشان در خانه کنونی را تمدید کردند که در این صورت، اجاره بهای آن در بهترین حالت، بدون تغییر ماند و یا احتمالا با افزایش روبرو بود. همچنین با وجود ارائه مشوقهایی به مستاجران جدید، نرخ اجاره اعلامی به آنها بالاتر از قبل بود.
مستاجران با گزینه دیگری یعنی خرید خانه روبرو هستند. اما به دلیل افزایش قیمت مسکن طی یکی دو سال اخیر، این کار هم بسیار دشوار شده است. نرخ پائین بهره موجب هجوم بسیاری از کاناداییها برای خرید خانه و در نتیجه، افزایش تقاضا و بالا رفتن قیمت شد. میانگین قیمت یک خانه در کانادا در ماه جون برابر با ۶۸۰ هزار دلار اعلام شد که ۲۶ درصد بیشتر از جون ۲۰۲۰ بود. این افزایش قیمت محدود به شهرهای بزرگ نبود و به شهرهای کوچک و حتی نواحی روستایی نیز گسترش یافته است.
دولت فدرال اعلام کرده بین سالهای ۲۰۲۱ تا ۲۰۲۳ اقدام به پذیرش ۱/۲ میلیون نفر مقیم دائم خواهد کرد. این جریان مستمر مهاجران جدید به سنگینتر شدن وزنه تقاضا برای مسکن میانجامد.
البته جذابیت این بازار سبب شده سرمایهگذاری برای ساخت مسکن اجارهای نیز افزایش یابد و حتی شرکتهای خارجی نیز به فکر حضور در این بازار باشند. سازمان وام و مسکن کانادا میگوید ۶۰ هزار واحد مسکونی ویژه اجاره در سال گذشته در کشور آماده شدند که بیشترین میزان طی دو دهه اخیر به شمار میرود.
اما مشکل اینجاست که ساختوساز در بخش عرضه مسکن اجارهای، همپای تقاضا رشد نمیکند.
با توجه به سیل مهاجرانی که طی دو سه سال آینده وارد کشور میشوند و، با در نظر گرفتن شرایط کنونی، احتمالا در آینده با مشکلات جدی در زمینه مسکن روبرو خواهیم بود.
با توجه به اینکه خرید مسکن ارزان به تدریج برای بسیاری از کاناداییها به یک رویای دستنیافتنی تبدیل میشود، فشار بیشتری بر بازار املاک اجارهای وارد خواهد شد.
برگرفته از گلوب اند میل کانادا